Senator Stanisław Gawłowski współautorem artykułu w międzynarodowym czasopiśmie naukowym o energetyce jądrowej i SMR

Artykuł stanowi podsumowanie debaty senackiej z października 2024 roku dotyczącej roli energetyki jądrowej w transformacji energetycznej Polski, ze szczególnym uwzględnieniem potencjału dużych elektrowni jądrowych i małych reaktorów modułowych (SMR). Publikacja ma charakter analityczny i została opracowana wspólnie przez Kornelię Kwapisz (Orlen Synthos Green Energy), Senatora Stanisława Gawłowskiego oraz prof. Wacława Gudowskiego (KTH Royal Institute of Technology).

Nuclear Energy for Poland’s Transformation – najważniejsze wnioski artykułu

Nuclear energy jako fundament polskiej transformacji energetycznej

Debata „Atom – Nuclear energy, climate, energy security” ukazała jednoznaczny konsensus: energia jądrowa jest niezbędna dla modernizacji systemu energetycznego Polski, zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego oraz redukcji emisji. W obliczu niestabilności geopolitycznej i rosnących wymagań klimatycznych atom staje się kluczowym elementem przyszłego miksu energetycznego.

1. Energia jądrowa jako filar bezpieczeństwa energetycznego

Paneliści podkreślili, że duże reaktory oraz SMR-y to stabilne źródła mocy, które uzupełniają niestabilne OZE.

duże reaktory zapewniają podstawowe, stabilne zasilanie ("base load"),

SMR-y wzmacniają elastyczność systemu i wspierają rozwój regionalny,

tylko połączenie atomu i OZE daje gwarancję bezpieczeństwa i spełnienia celów klimatycznych.

Bez atomu zastąpienie węgla innymi źródłami byłoby kosztowne i ryzykowne, prowadząc do zwiększenia importu energii i gazu.

2. Duże i małe reaktory – konkurencja czy synergia?

W debacie podkreślono, że SMR-y i duże elektrownie jądrowe nie konkurują ze sobą, lecz wzajemnie się uzupełniają.

duże jednostki – skala, stabilność, przewidywalność,

SMR – szybkość budowy, niższe koszty wejścia, rozwój lokalny,

wspólnie tworzą nowoczesny, odporny system energetyczny.

Szczególną uwagę zwrócono na reaktor BWRX-300, który może być szybko wdrożony w Polsce.

3. Stabilne regulacje – warunek konieczny

Eksperci ostrzegali, że bez:

przewidywalnych regulacji,

transparentnych procedur licencyjnych,

jasnego podziału kompetencji,

mechanizmów finansowania i gwarancji państwowych,

nie będzie możliwe bezpieczne i terminowe wdrożenie energetyki jądrowej.

Polska musi dostosować przepisy do standardów UE, aby zapewnić inwestorom pewność i stabilność.

4. Kapitał ludzki – pilna potrzeba inwestycji w kadry

Nuclear energy wymaga tysięcy specjalistów:

fizycy reaktorowi,

inżynierowie,

specjaliści od bezpieczeństwa,

kadry techniczne.

Bez natychmiastowych inwestycji w edukację i szkolenia Polska może zmierzyć się z niedoborem specjalistów, który spowolni inwestycje.

Uczelnie oraz instytuty badawcze muszą pilnie zwiększyć ofertę kształcenia jądrowego.

5. Społeczne poparcie dla energetyki jądrowej – rośnie, ale wymaga pracy

Artykuł przywołuje wyniki badań opinii publicznej:

68% Polaków popiera rozwój energii jądrowej,

tylko 4% jest przeciw.

Choć poparcie jest wysokie, konieczna jest:

stała edukacja,

transparentna komunikacja,

włączanie społeczności w proces inwestycyjny.

Energetyka jądrowa musi być postrzegana nie tylko jako „zielona technologia”, ale także jako szansa na rozwój lokalny.

6. Łańcuchy dostaw, lokalny przemysł i polski wkład

Debata zwraca uwagę na konieczność budowy polskiego łańcucha dostaw:

rozwój lokalnych firm,

udział polskich zakładów w produkcji komponentów,

unikanie nadmiernej zależności od zagranicznych dostawców.

To klucz do budowy silnej, autonomicznej energetyki jądrowej.

7. Wnioski końcowe – 7 kluczowych rekomendacji

Artykuł podsumowuje debatę w siedmiu punktach:

Atom i OZE uzupełniają się, a nie konkurują.

Duże reaktory i SMR-y wzmacniają się wzajemnie.

Stabilne regulacje i przewidywalne finansowanie to warunek inwestycji.

Silny impuls rozwojowy dla rynku i inwestorów jest konieczny.

Edukacja i szkolenie kadr muszą zostać pilnie wzmocnione.

Budowa lokalnych łańcuchów dostaw zwiększy korzyści dla gospodarki.

Akceptacja społeczna jest kluczowa dla sukcesu całej transformacji.

Znaczenie publikacji

Artykuł w atw ma charakter międzynarodowy i został opublikowany w jednym z najstarszych europejskich czasopism dotyczących energetyki jądrowej (wydawanym od 69 lat). Obecność polskich ekspertów, w tym Senatora Stanisława Gawłowskiego, potwierdza rosnącą rolę Polski w światowej debacie o transformacji energetycznej.

To także ważny głos w dyskusji o rozwoju SMR-ów – technologii, która już wkrótce może zmienić oblicze polskiej energetyki.