Wydarzenie zgromadziło szerokie grono uczestników: nauczycieli, terapeutów, specjalistów, przedstawicieli instytucji publicznych, studentów, rodziców oraz osoby, które same doświadczają funkcjonowania w spektrum. To ważne, bo dyskusja o autyzmie – zwłaszcza w kontekście pracy – wymaga obecności i głosu wielu środowisk.
Autyzm jako potencjał. Nowa optyka spojrzenia na rynek pracy
Hasło forum – „Autyzm – Praca – Potencjał” – nie było przypadkowe. W centrum rozmów znalazły się nie trudności, lecz możliwości, jakie niesie neuroróżnorodność.
Prezes Fundacji „Zdążyć z Miłością”, Małgorzata Kaweńska-Ślęzak, podkreśliła, że misją organizacji jest tworzenie takich warunków, które realnie podniosą szanse na zatrudnienie osób w spektrum. Prowadzony przez fundację Zakład Aktywności Zawodowej, będący w procesie tworzenia, ma stać się miejscem, gdzie nie tylko oferuje się pracę, ale zapewnia środowisko dostosowane do potrzeb i potencjałów pracowników neuroróżnorodnych.
– ZAZ musi być miejscem bezpiecznym, wspierającym i szanującym indywidualność. Forum jest dla nas kopalnią wiedzy o tym, jak stworzyć miejsce pracy, w którym każdy pracownik będzie mógł poczuć się dobrze – mówiła prezes fundacji.
Uczelnia, która buduje kompetencje i zmienia świadomość
Forum to także wyraz zaangażowania Politechniki Koszalińskiej – instytucji od lat pracującej nad zwiększaniem dostępności i kompetencji społecznych swoich studentów.
Dominika Mielniczuk-Bączek z Wydziału Humanistycznego zaznaczyła, że tematyka forum silnie wpisuje się w kierunki kształcenia terapii pedagogicznej, pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej i pedagogiki resocjalizacyjnej. To właśnie ci absolwenci w przyszłości będą wspierać osoby w spektrum w szkołach, instytucjach, organizacjach i miejscach pracy.
Rektor Politechniki Koszalińskiej, prof. Danuta Zawadzka, podkreśliła, że uczelnia chce być przestrzenią otwartą i dostępną:
– Człowiek zawsze znajduje się w centrum naszych działań. Dzięki Forum poszerzamy współpracę z partnerami, a energia tych spotkań znajduje ujście w kolejnych inicjatywach.
Eksperci: neuroróżnorodność to nie wyjątek, to codzienność
Jednym z ważnych głosów forum był samorzecznik i społeczny zastępca Rzeczniczki Praw Dziecka, Jan Gawroński. Podkreślił on, że świadomość społeczna dotycząca autyzmu rośnie, ale endemiczne obszary braku wiedzy nadal istnieją.
– Aktywizacja zawodowa musi być mądra, rzetelna i uczciwa – nie pozorna. Młodzi dorośli w spektrum chcą pracować i mogą pracować. Trzeba tylko stworzyć właściwe warunki.
Sylwia Kowalska z Fundacji AutismTeam zwróciła uwagę na inny aspekt – zmianę społecznego myślenia:
– Wciąż mamy problem z innością. Jeśli ktoś robi coś inaczej, często odbieramy to jako przeszkodę. Tymczasem osoby w spektrum wnoszą do zespołów ogromną wartość – precyzję, kreatywność, wiedzę, koncentrację. Inność można zmienić w siłę.
Wiedza, która wspiera – i zmienia
Jednym z głównych celów Forum jest edukacja i walka z mitami. Wciąż brakuje rzetelnych danych o liczbie osób w spektrum w Polsce – diagnozy są niepełne, szczególnie w przypadku kobiet, a autyzm bywa mylony z innymi zaburzeniami. Tego rodzaju wydarzenia są więc kluczowe dla budowania wiedzy o neuroróżnorodności i wypracowywania systemowych zmian.
Współpraca wielu instytucji – fundament sukcesu
Organizatorami Forum były:
Fundacja „Zdążyć z Miłością” – pomysłodawca inicjatywy,
Politechnika Koszalińska,
Miejska i Powiatowa Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna,
Urząd Miejski w Koszalinie,
Centrum Edukacji Nauczycieli,
Wydział Humanistyczny PK,
Biuro Wsparcia Osób z Niepełnosprawnością PK.
To współdziałanie różnych środowisk jest jednym z najbardziej wartościowych elementów Forum.
Autyzm – praca – przyszłość
II Środkowopomorskie Forum „Bliżej Spektrum” pokazało, że w regionie istnieje realna potrzeba pogłębiania wiedzy o neuroróżnorodności – zarówno w edukacji, jak i na rynku pracy. Wydarzenie wywołało ważne rozmowy o tym, jak tworzyć miejsca pracy, które nie tylko tolerują różnorodność, lecz aktywnie ją wspierają i wykorzystują.
W centrum forum znalazły się trzy kluczowe idee:
Autyzm to nie bariera.
Praca może być narzędziem rozwoju, a nie wykluczenia.
Potencjał osób neuroróżnorodnych jest ogromny – trzeba umieć go dostrzec.
W tym sensie wydarzenie nie było jedynie konferencją, ale krokiem w kierunku społeczeństwa, które patrzy na ludzi nie przez pryzmat ograniczeń, lecz możliwości.