Stanisław Gawłowski: Rusza modernizacja linii kolejowej Gdynia-Słupsk-Koszalin-Szczecin

Wczoraj, podczas 41. posiedzenia Senatu RP koszaliński senator Stanisław Gawłowski skierował do ministra infrastruktury ostre zapytanie dotyczące trwającej od lat budowy dworca PKP w Koszalinie. – Moje oświadczenie związane jest ze skandaliczną realizacją tej inwestycji. Od około dwóch lat nic na budowie się nie dzieje – podkreślił senator. Gawłowski domagał się od ministra infrastruktury przedstawienia szczegółowych informacji na temat działań nadzorczych wobec inwestycji, która od dawna stoi w miejscu. – Tak długi okres postoju i brak decyzji generują dodatkowe koszty. Chcę poznać ich wysokość – mówił. Senator zwrócił uwagę m.in. na wydatki związane z zabezpieczeniem terenu dawnego dworca, gdzie obecnie stoją jedynie materiały budowlane i dźwigi. – Brak decyzji zarządu PKP naraża spółkę na nieuzasadnione koszty – dodał, pytając ministra o to, czy planowane jest wyciągnięcie konsekwencji służbowych wobec zarządu PKP. W swoim wystąpieniu poruszył także kwestie przyszłości inwestycji: czy PKP zamierza podpisać nową umowę lub ugodę z dotychczasowym wykonawcą, czy planuje rozwiązanie kontraktu i ogłoszenie nowego przetargu. Na zakończenie senator odniósł się do prowizorycznego rozwiązania dla podróżnych. – Po długich naciskach władz lokalnych PKP ustawiło poczekalnię. To zwykły kontener z dziewięcioma miejscami siedzącymi. Czasami można się skompromitować, a czasami można się skompromitować bardzo. To, co zrobiło PKP, nie zasługuje nawet na to ostatnie określenie – skomentował. Gawłowski zaapelował o natychmiastowe działania wobec zarządu PKP, wskazując na „daleko idące zaniedbania” w realizacji jednej z kluczowych dla regionu inwestycji.

To nie jest słodka opowieść. To gorzki komentarz o tym, jak przepisy podatkowe potrafią iść wbrew zdrowemu rozsądkowi — i zdrowiu Polaków. Ostatnie wystąpienie senatora Stanisława Gawłowskiego rozgrzało debatę do czerwoności. W czerwcu senator Stanisław Gawłowski skierował do minister zdrowia Izabeli Leszczyny interpelację. Nie owijał w bawełnę. „W efekcie obecnych przepisów dochodzi do sytuacji, w której napoje z wysoką zawartością cukru, ale zawierające minimalny dodatek soku, są reklamowane jako zdrowsze i są obciążone preferencyjną stawką 8% VAT. Tymczasem woda — najzdrowszy napój — jest obciążona 23-procentowym VAT-em!” — grzmiał Gawłowski. Opłata cukrowa — dobry zamiar, słaby efekt? Senator wytknął, że konstrukcja tzw. „opłaty cukrowej”, wprowadzona w 2021 roku, miała ograniczyć spożycie słodzonych napojów i zachęcać producentów do zmiany składu. Jednak w praktyce, jak zauważył:   „Producentom udało się wykorzystać luki w systemie. W efekcie dostęp do obniżonej stawki VAT zyskali nawet producenci piw i napojów energetycznych, co zwiększa atrakcyjność tych produktów, zamiast ją ograniczać.” Absurd w podatkach: słodkie napoje z ulgą, woda z pełną stawką Największe oburzenie senatora wywołał fakt, że woda butelkowana — symbol zdrowego wyboru — jest objęta najwyższą, 23-procentową stawką VAT, podczas gdy napoje energetyczne czy piwa bezalkoholowe z sokiem mogą liczyć na preferencje. „Dochodzi do paradoksu, w którym najzdrowszy produkt, czyli woda, staje się droższy i mniej konkurencyjny wobec słodkich, wysokokalorycznych napojów. To nie sprzyja promocji zdrowego stylu życia!” — alarmował Gawłowski. Piwo — napój czy żywność? Senator zwrócił też uwagę na kwestię oznakowania piw: „Konsumenci nie mają dostępu do pełnego składu piw alkoholowych, zwłaszcza tych, które zawierają dodatki smakowe czy syropy. Brak transparentności w składzie to wprowadzanie ludzi w błąd i łamanie zasad świadomego wyboru.” Ministerstwo odpowiada: kompromisy i badania W odpowiedzi Ministerstwo Zdrowia podkreśliło, że przepisy są wynikiem szerokich konsultacji, a opłata cukrowa przyniosła już pewne pozytywne efekty — m.in. spadek sprzedaży napojów słodzonych. Resort zapowiedział też, że w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021–2025 prowadzone będą dalsze badania dotyczące wpływu opłaty na wybory konsumenckie. Senator Gawłowski nie ma wątpliwości: „Polska potrzebuje odważnych, kompleksowych działań legislacyjnych, a nie półśrodków i kompromisów z branżą spożywczą. Promowanie zdrowia nie może być pustym sloganem — musi być rzeczywistym priorytetem polityki państwa.” Czy zdrowie przegra z fiskusem? Obecna debata pokazuje, że polski system fiskalny wciąż daleki jest od ideału, jeśli chodzi o wspieranie zdrowych wyborów. Senator Gawłowski stawia sprawę jasno: albo wreszcie postawimy na przejrzystość i zdrowie obywateli, albo dalej będziemy tonąć w morzu słodkich kompromisów.  

Budowa kolejowej Magistrali Nadbałtyckiej ma umożliwić podróżowanie na wielu odcinkach trasy Szczecin - Trójmiasto z prędkości do 200 km/h. Pociągi towarowe będą mogły rozpędzać się do 120 km/h. Na dodatek utworzona zostanie nowa stacja Port Lotniczy Szczecin Goleniów. Całość Magistrali ma być w pełni zelektryfikowana i dwutorowa. Co najważniejsze: niemal na całym przebiegu bezkolizyjna. Na dodatek maja powstać dwie nadmorskie pętle: Mieleńska i Darłowska dzięki którym obie stacje staną się przelotowe. Brzmi fantastycznie! Taką właśnie wizję rozwoju przedstawia spółka PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. PKP szykuje się na kolejne rewolucyjne zmiany. A to dlatego, że transport kolejowy ma istotną rolę do odegrania w przyczynianiu się do neutralności klimatycznej do 2050 roku. Ważne jest, aby znaczną część spośród 75% towarów przewożonych obecnie w transporcie drogowym realizować transportem kolejowym, który jest jedną z najbardziej ekologicznych i energooszczędnych gałęzi transportu. Transport kolejowy ma coraz większe znaczenie w wymiarze regionalnej i krajowej polityki transportowej, ponieważ umożliwia rozwiązanie wielu wyzwań oraz wpływa na konkurencyjność. Z tego powodu m.in. do Polski ma popłynąć kolejny strumień unijnych pieniędzy na modernizację i rozwój kolei.  Wizja rozwoju Magistrali Nadbałtyckiej:  Szczecin - Trójmiasto PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., zarządca narodowej sieci kolejowej zleciła realizację dwóch studiów wykonalności dla modernizacji i rozbudowy linii kolejowych na obszarze oddziaływania między Szczecinem a Koszalinem i Słupskiem w ramach projektu pn. Prace na ciągu transportowym Trójmiasto – Szczecin na odc. Słupsk – Szczecin Dąbie przez Koszalin, Stargard, Kołobrzeg, Goleniów obejmującym linie kolejowe nr 202, 351, 401 i 402. Ministerstwo Infrastruktury informuje, że "Każde ze studiów wykonalności dotyczy tzw. pętli linii kolejowych. A. Pierwsze studium dotyczy „pętli podstawowej”, czyli linii kolejowych nr 202 i 402 Stargard – Koszalin – Kołobrzeg – Trzebiatów – Goleniów. B. Drugie studium na podstawie założeń wariantu wybranego w ramach realizacji studium dla pętli podstawowej zakłada opracowanie dojazdu do miejscowości nadmorskich za pomocą tzw. Pętli Mieleńskiej i Pętli Darłowskiej – dotyczy modernizacji i rozbudowy linii nr 202, 418, 427 i 402 Koszalin – Sławno – Darłowo i Koszalin – Mielno.  Koszalin - Słupsk Na tym odcinku planowane jest uzyskanie prędkości konstrukcyjnej i eksploatacyjnej 200 km/h dla pociągów pasażerskich, 120 km/h dla pociągów towarowych. Zlikwidowane mają zostać wszystkie  przejazdy jednopoziomowe, które zastąpią wybudowane skrzyżowania dwupoziomowe. Pociągi mają być sterowane w konfiguracji Europejskiego Systemu Sterowania Pociągiem - ERTMS/ETCS poziom 2. Stacje zostaną przystosowane do przyjmowania pociągów o długości 750 m. Planuje się także budowę nowego przystanku osobowego Koszalin Północny.  Koszalin – Stargard: Dla odcinka Koszalin - Białogard planuje się uzyskanie prędkości 200 km/h dla pociągów pasażerskich, a dla odcinka Białogard – Stargard uzyskanie maksymalnej prędkości konstrukcyjnej dla pociągów pasażerskich 200 km/h z jednoczesnym wprowadzeniem maksymalnej prędkości eksploatacyjnej 160 km/h. Uzyskanie prędkości eksploatacyjnej 120 km/h dla pociągów towarowych. Tu także pociągi bedą kierowane za pomocą systemu ERTMS/ETCS poziom 2 oraz zlikwidowane zostaną jednopoziomowe przejazdy. Stacje zostaną dostosowane do przyjmowania pociągów o długości 750 m. Koszalin - Kołobrzeg Na tej linii będziemy podróżowali z prędkością 200 km/h. O 80 km/h wolniej będą jeździły składy towarowe. Oczywiście linia zostanie wyposażona w system ERTMS/ETCS poziom 1 oraz powstaną dwupoziomowe przejazdy. Stacje zostaną przystosowane do przyjmowania pociągów towarowych o długości 400 m za wyjątkiem stacji Kołobrzeg, gdzie tory przystosowano do przyjmowania pociągów towarowych o długości 750m. Dodajmy, że planowana jest budowa dwóch nowych przystanków osobowych: Koszalin Strefa oraz Kołobrzeg Wschód. Zapowiedź modernizacji linii kolejowej przebiegającej przez Kołobrzeg – z dobudową drugiego toru i zwiększeniem przepustowości trasy – budzi    spory wśród samorządowców i przedsiębiorców. Rządzący z posłem Czesławem Hocem (PiS) na czele przychylają się do koncepcji, którą przygotował Mariusz Miedziński z Akademii Pomorskiej w Słupsku. Sprowadza się ona przede wszystkim do likwidacji odcinka linii kolejowej 402, od ul. Fredry do ul. Koszalińskiej na wysokości Podczela. Zastąpi ją tzw. bypass (objazd) od przejazdu na ul. Wschodniej do łącznika przy wiosce Niekanin (w okolicy wjazdu na działki na Janiskach). Ten odcinek skróci linię 402 o prawie kilometr. Koncepcja przewiduje budowę czterech wiaduktów na przejazdach w mieście i jednej estakady (przejazd na ul. Grzybowskiej). Inaczej kolejową wizje Kołobrzegu widzą Anna Mieczkowska, prezydent Kołobrzegu oraz Olgierd Geblewicz, marszałek województwa zachodniopomorskiego. – Kołobrzeg to największe w Polsce uzdrowisko. Polacy przyjeżdżają tu po zdrowie, a nie po to, by stać w gigantycznym korku – twierdzi  Mieczkowska. Marszałek proponuje „stunelowanie” linii kolejowej.  – Od wielu lat jest rozwijana koncepcja, by Kołobrzeg był lepiej skomunikowany z Polską – zarówno ze Szczecinem, jak i Gdańskiem. W pełni to popieramy. Chcemy powiedzieć jak chcielibyśmy, żeby ta inwestycja była prowadzona. Nie jesteśmy w XIX w., kiedy wszystkie linie kolejowe były prowadzone w pobliżu przestrzeni uzdrowiskowych. Dzisiaj tego typu infrastruktury jest chowana albo prowadzona w sposób niepowodujący kolizji – mówi Geblewicz.    Kołobrzeg - Goleniów Na tej trasie pojedziemy nieco wolniej, bo z pre∂kością 160 km/h dla pociągów pasażerskich i 120 km/h dla pociągów towarowych. Niestety, ta część nie zostanie wyposażona w system ERTMS/ETCS. Modyfikacji ulegnie za trasa linii kolejowej nr 402. Utworzenia zostanie nowa stacja Port Lotniczy Szczecin Goleniów w miejscu istniejącego przystanku osobowego (zgodność ze Szprychą nr 11 kolejowego komponentu CPK) - do stacji Goleniów. Prędkość eksploatacyjna 120 km/h oraz do stacji Białuń prędkość eksploatacyjna 120 km/h. Tory na stacjach do zostaną przygotowane do przyjmowania pociągów towarowych o długości 400m. Powstaną nowe przystanki osobowe: Radzikowo, Borzęcin i Żółwia Błoć. Nastąpi także elektryfikacja tej linii.   Pęta Mieleńska i Pętla Darłowska Jak wyjaśnia MI "w ramach sporządzanego studium wykonalności prowadzona jest ocena Analizy kosztów i korzyści. Do analiz szczegółowych trafiły warianty W12, W13b, W14bc oraz W15, przy czym wariant W12 przejął wszystkie założenia wariantu W11 pętli podstawowej, a dodatkowe pętle nadmorskie są planowane w wariancie 13b (pętla Darłowska), 14bc (pętla Mieleńska) oraz W15 (obie pętle). Zmiany związane z budową ww. pętli dotyczą wyłącznie poniższych odcinków, bez wpływu na resztę pętli podstawowej: 1. Pętla Darłowska Dotyczy linii kolejowej nr 202 od stacji Sławno po linii nr 418 do Darłowa i dalej, jako odcinek nowej dwutorowej linii nadmorskiej z włączeniem w linii nr 202 między Wiekowem a Skibnem. Podstawowe założenia wariantu dotyczącego tej pętli są następujące: 1) Dobudowa drugiego toru na odcinku od Sławna do Darłowa. 2) Dobudowa dwutorowego zelektryfikowanego odcinka od Darłowa do Wiekowa wzdłuż miejscowości nadmorskich. 3) Uzyskanie prędkości konstrukcyjnej i eksploatacyjnej 160 km/h dla pociągów pasażerskich, 120 km/h dla pociągów towarowych; 4) Budowa nowego włączenia na bocznicę wojskową; 5) Budowa nowych posterunków odgałęźnych – Darłówko, Żukowo Morskie, Bobolin, Dąbki, Bukowo Morskie i Dobiesław.   2. Pętla Mieleńska Dotyczy linii kolejowej nr 402 od stacji Mścice po linii nr 427 do Mielna i dalej, jako nowy dwutorowy przebieg linii zastępujący dotychczasowy ślad linii nr 402 aż do Tymienia. Podstawowe założenia wariantu dotyczącego realizacji tej pętli są następujące: 1) Dobudowa drugiego toru na odcinku od Mścic do Mielna;. 2) Dobudowa dwutorowego zelektryfikowanego odcinka od Mielna do Tymienia wzdłuż miejscowości nadmorskich. 3) Uzyskanie prędkości konstrukcyjnej i eksploatacyjnej 160 km/h dla pociągów pasażerskich, 120 km/h dla pociągów towarowych; 4) Budowa nowych p.o. – Koszalin Strefa, Sarbinowo, Gąski, Paprotno, Kołobrzeg Wschód oraz relokacja stacji Tymień; 5) Likwidacja starego przebiegu lk 402. 6) Rozbiórka st. Mścice, p.o. Kazimierz Pomorski, p.o. Będzino, p.o. Słowienko, p.o. Miłogoszcz i st. Tymień.   3. Wariant W15 zakłada budowę obu pętli nadmorskich. Pozostałe założenia jak dla pętli głównej – wariantu 11.    Oczywiście wizja ta ma szansę realizacji tylko w przypadku pozyskania funduszy unijnych. Jeżeli one trafią do PKP to realizację dokumentacji projektowej planuje się na lata 2023-2025. Natomiast roboty budowlane wykonane zostałyby w latach 2026-2030. Wówczas pozyskiwanie decyzji administracyjnych (ULLK, pozwolenie na budowę) oraz rozpoczęcie wykupu gruntów przewiduje się na 2025 r.