Informacja dotycząca polityki plików cookies: Informujemy, iż w naszych serwisach internetowych korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Dalsze korzystanie z naszych serwisów, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje politykę stosowania plików cookies, opisaną w Polityce prywatności. Zamknij.
Koszalin, Poland
wydarzenia

Pierwsza w Europie, druga na świecie – Konstytucja 3 Maja

Autor Ala, fot. Piotr Walendziak 3 Maj 2017 godz. 8:00
Uchwalenie Konstytucji 3 Maja wydaje się być w swej wymowie symbolicznej gestem pięknym, ale również nierozważnym i nierozsądnym. 

Wczoraj na koszalińskim Placu Polonii Biało-czerwona flaga, w dniu swojego święta wznosiła się wysoko. Dziś uroczystości przeniosą się plac Zwycięstwa pod pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego.

 W Dniu Flagi dzieci, młodzież, dorośli i seniorzy spotkali się na koszalińskim Placu Polonii. Koszalinianie, podobnie jak przed rokiem utworzyli "biało czerwony łańcuch pokoleń" oraz przeszli spod pomnika Więzi Polonii z Macierzą pod pomnik Byliśmy Jesteśmy Będziemy.

 

Przypomijmy, Dzień Flagi Rzeczpospolitej Polskiej to patriotyczne święto, które w dniu 2 maja obchodzimy od 2004 roku. 

Dziś za to Święto Konstytucji 3 Maja - pierwszej w Europie i drugiej na świecie.  Konstytucję majową 1791 r. uważa się – obok Grunwaldu i Solidarności za dowód patriotycznego zrywu Polaków. A przecieżkonstytucję uchwalono w półlegalny, by nie rzec w nielegalny sposób. Najpierw majstrowano przy dacie zwołania sejmu. Wielkanoc 1791 r. wypadała, 24 kwietnia. Pierwszą sesję Sejmu po świątecznych wakacjach oznaczono na 5 maja, licząc na to, że nie wszysycy zdążą dojechać. Jednak sekret wyciekł; autorzy ustawy wezwali więc zaufanych posłów i senatorów do Warszawy już na 3 maja. Poprzedniego dnia odbyło się publiczne czytanie projektu; podpisało się pod nim 84 posłów i senatorów spośród ponad 500 uprawnionych do głosowania. Opozycja również ściągała na gwałt do stolicy.

3 maja Zamek Królewski otoczyło wojsko oraz tłum mieszczan, domagających się konstytucji. Najpierw odczytano odpowiednio spreparowane depesze zagraniczne, mające uświadomić posłom, zebranym w liczbie 183, że ojczyzna jest w niebezpieczeństwie. Nastąpiła burzliwa, debata, która ciągnęła się ponad sześć godzin. Kiedy Poniatowski po raz czwarty podniósł rękę, dając znak, że chce przemawiać, jeden z posłów uznał, że król zaczyna już składać przysięgę na nową konstytucję. Dokonało się to na dziedzińcu zamkowym (król wszedł na krzesło i przysięgał na Ewangelię biskupowi krakowskiemu Feliksowi Turskiemu) pośród entuzjazmu zgromadzonego tłumu, bez żadnego głosowania.

Dziś Polacy nie zastanawiają się nad tym, że ta konstytucja, ta chęć uratowania kraju wywołała lawinę, która starła Polskę z mapy Europy na 123 trudne lata. Konstytucja 3 Maja była – jak nazwali ją jedni z jej twórców, Ignacy Potocki i Hugon Kołłątaj - ''ostatnią wolą i testamentem gasnącej Ojczyzny''.

Konstytucja zawierała kompleksowy program naprawy państwa. Wprowadzała głosowanie większością, znosiła ''liberum veto'', ustanawiała powołany przez króla - ale odpowiedzialny przed parlamentem – rząd, otwierała drogę do społecznego i politycznego awansu mieszczaństwu, podkopując tym samym polityczny monopol arystokracji. Ale to był projekt, który stawał w kontrze nie tylko z wolą ościennych mocarstw, które pragnęły demontażu polskiej państwowości. Kłócił się również z liczącą setki lat rodzimą tradycją polityczną. Reformatorzy byli w mniejszości a ich pomysły całkowicie rewolucyjne. Jak się miało okazać – nazbyt rewolucyjne, by mogły się udać. 

Prof. Andrzej Chwalba wskazuje wprost: ''Prawdziwi mężowie stanu nie uchwalaliby Konstytucji. Krok po kroku kontynuowaliby reformy. Sejm, który rozpoczął obrady w 1788 r., wiele zmienił na lepsze. Te zdobycze można było zachować, bo Rosja godziła się na ograniczoną przebudowę państwa. Niestety, polskie elity polityczne nie określiły granic realnych do wykonania zmian''. Z perspektywy czasu, uchwalenie Konstytucji 3 Maja wydaje się być w swej wymowie symbolicznej gestem pięknym, ale również nierozważnym i nierozsądnym. 


Narodowe Święto Trzeciego Mają 3 maja 2017 r.

 

10.00 Msza św. w intencji Ojczyzny (katedra pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny).

11.00 Przemarsz ulicą Zwycięstwa

11.20 Uroczystości patriotyczne z okazji 226. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja (plac Zwycięstwa - pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego)

·       przebieg uroczystości zgodnie z ceremoniałem wojskowym,

·       okolicznościowe przemówienie,

·       złożenie wiązanek kwiatów,

12.20 Defilada pododdziałów służb mundurowych Garnizonu Koszalin

16.00 Wspólne śpiewanie pieśni i piosenek patriotycznych (plac Zwycięstwa - pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego)

 

 

 

 

Poprzedni artykuł

Czytaj też

Święto Konstytucji 3 Maja – Koszalin uczci 234. rocznicę uchwalenia najważniejszego aktu ustrojowego I Rzeczypospolitej

ekoszalin POLECA Ala, - 3 Maj 2025 godz. 4:06
Święto Konstytucji 3 Maja jest jednym z najważniejszych świąt państwowych Rzeczypospolitej Polskiej. Uroczystości z nim związane odbędą się również w Koszalinie, gdzie mieszkańcy co roku licznie gromadzą się, by oddać hołd twórcom Konstytucji i uczcić wartości, które do dziś stanowią fundament państwowości. Obchody rozpoczną się w sobotę, 3 maja, już o 8:30 – wówczas w katedrze pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny zostanie odprawiona msza święta w intencji Ojczyzny. Godzinę później, o 9:30, spod katedry wyruszy uroczysty przemarsz, który przejdzie ulicami kard. Wyszyńskiego i gen. Andersa na plac Zwycięstwa. Tam, pod pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego, o godzinie 10:00 rozpoczną się główne uroczystości patriotyczne z okazji 234. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Wieczorem, o godzinie 17:00, warto będzie wybrać się do Koszalińskiej Biblioteki Publicznej. W sali kinowej odbędzie się tam koncert pt. „Z pieśnią i piosenką patriotyczną ku Niepodległej” – wydarzenie artystyczne, które w muzyczny sposób nawiąże do dziejów narodowej tożsamości i drogi do wolności.   Dziedzictwo Konstytucji 3 Maja Konstytucja 3 Maja została uchwalona w 1791 roku przez Sejm Czteroletni (tzw. Wielki), zwołany w 1788 roku. Była to pierwsza konstytucja w Europie i druga na świecie – po konstytucji amerykańskiej z 1787 roku. Stanowiła przełom w dziejach ustroju Rzeczypospolitej, przekształcając ją w monarchię konstytucyjną. Wprowadzała m.in. trójpodział władzy, zasadę suwerenności narodu oraz reformy ustrojowe, które miały unowocześnić państwo i ograniczyć wpływy magnaterii. Już dwa dni po uchwaleniu Konstytucji dzień 3 maja został uznany za święto narodowe. Niestety, wkrótce doszło do wojny w obronie Konstytucji z Rosją (1792), obalenia reform i drugiego rozbioru Polski. Przez wiele dziesięcioleci obchodzenie rocznicy uchwalenia Konstytucji było zakazywane, a pamięć o niej pielęgnowana była w kręgu rodzinnym i w konspiracji. W II Rzeczypospolitej Święto 3 Maja zostało przywrócone w 1919 roku, ale już w czasie II wojny światowej zostało ponownie zdelegalizowane przez okupantów niemieckich i sowieckich, a po wojnie – zakazane przez władze PRL. Dopiero w 1990 roku, już w wolnej Polsce, przywrócono Święto Konstytucji 3 Maja jako oficjalne święto narodowe, obchodzone uroczyście w całym kraju. Uczcijmy wspólnie to, co nas łączy Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja to nie tylko data w kalendarzu. To symbol wolności, odwagi, reform i odpowiedzialności za losy państwa. Koszalińskie uroczystości będą okazją, by wspólnie wyrazić szacunek dla tych wartości i oddać hołd pokoleniom, które o nie walczyły. Serdecznie zapraszamy do udziału w obchodach – niech 3 maja połączy nas w duchu patriotyzmu i wspólnej pamięci.  

Dziś święto Konstytucji 3 maja 1791 r.

Ala za Konstytucja 3 maja 1791 roku - 3 Maj 2023 godz. 5:55
Uznawana za pierwszą w Europie i drugą na świecie nowoczesną konstytucję. Uchwalona 3 maja 1791 roku na Sejmie Czteroletnim ustawa  regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów była pierwszą w Europie i drugą na świecie nowoczesną konstytucją. Wprowadzała w Rzeczypospolitej ustrój monarchii konstytucyjnej – zachowywała stanową strukturę społeczeństwa, ale otwierała perspektywy dalszych przekształceń systemu państwowego. Na jej podstawie przyjęto monteskiuszowski podział władz na prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, a także zniesiono m.in. liberum veto, konfederacje i wolną elekcję. Choć Konstytucja 3 maja obowiązywała jedynie przez 14 miesięcy, była wielkim osiągnięciem narodu polskiego chcącego zachować niezależność państwową oraz zapewnić możliwość rozwoju gospodarczego i politycznego kraju. Oryginał rękopiśmienny Konstytucji 3 maja początkowo był przechowywany w Wilanowie w zbiorach Archiwum Publicznego Potockich zgromadzonych przez Stanisława Kostkę Potockiego, uczestnika obrad Sejmu Czteroletniego. W latach 70. XIX wieku na mocy umów rodzinnych archiwum zostało przekazane do podkrakowskich Krzeszowic, a po 1945 roku powróciło do Warszawy i znalazło się w Archiwum Głównym Akt Dawnych. W Koszalinie przewidziano: godz. 8.30 Msza św. w intencji Ojczyzny (katedra pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny) godz. 9.00 Nabożeństwo ekumeniczne i Modlitwa za Ojczyznę (kościół prawosławny pw. Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy przy ul. A. Mickiewicza 22) godz. 9.30 Przemarsz ulicą Zwycięstwa godz. 10.00 Uroczystości patriotyczne z okazji 232. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja (plac Zwycięstwa - pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego)   godz. 17.00 Koncert Patriotyczny „Z pieśnią i piosenką patriotyczną ku Niepodległej” (pl. Polonii, w przypadku złych warunków atmosferycznych – w sali kinowej Koszalińskiej Biblioteki Publicznej)