Taka cudna Noc poety

Koniec roku skłania do podsumowań. Co ważnego wydarzyło się w koszalińskiej kulturze w 2013 roku. Oto mój subiektywny przegląd. 1. Nowa sala Filharmonii Koszalińskiej Otwarcie nowej sali koncertowej Filharmonii Koszalińskiej bez wątpienia stało się jednym z najważniejszych wydarzeń kończącego się roku. Inaugurację uświetniły aż cztery koncerty z udziałem Agaty Szymczewskiej, słynnej skrzypaczki pochodzącej z Koszalina, podbijającej serca publiczności w salach koncertowych całego świata. W Koszalinie Agata Szymczewska  wraz z orkiestrą symfoniczną Filharmonii Koszalińskiej pod batutą Rubena Silvy zagrała Koncert skrzypcowy D-dur Piotra Czajkowskiego.   Podczas koncertów inauguracyjnych wystąpili znani śpiewacy – Alicja Węgorzewska i Andrzej Lampert, którzy zaśpiewali najbardziej znane arie operowe i przeboje musicalowe. Sobotni koncert 9 listopada, będący oficjalną galą, zgromadził na widowni niemal cały koszaliński świat polityki, biznesu i kultury. Największym atutem nowej sali jest akustyka. Od czasu inauguracji wszystkie koncerty odbywają się przy kompletach publiczności, bilety trzeba rezerwować z dużym wyprzedzeniem. Muzyki w nowej sali słucha się fantastycznie.   2. Festiwal Integracja Ty i Ja „Film – sztuka otwarta” takie było hasło jubileuszowej 10. edycji Europejskiego Festiwalu Filmowego Integracja Ty i Ja Koszalin 2013, który odbył się na początku września. Na koszaliński festiwal jak co roku przyjechało wielu gości z całego kraju. Najważniejszym wydarzeniem był konkurs filmowy. O statuetki Motyla 2013 walczyło kilkadziesiąt produkcji z Polski, Europy i świata, w tym z Iranu, Serbii, Kanady, USA i Laosu. Nagrody  przyznało jury w składzie: Andrzej Fidyk,  Joanna Frydrych, Wojciech Malajkat i Philipe Lornac. Swoją nagrodę przyznała także publiczność.   Największym wygranym festiwalu okazał się film „Dziewczyna z szafy” Bodo Koxa. Ten obraz to opowieść o przyjaźni trójki samotników: internetowego podrywacza, jego zamkniętego w sobie, chorego brata i sąsiadki nieufnej wobec otoczenia. Film „Dziewczyna z szafy” otrzymał dwie nagrody: Motyla 2013 w kategorii film fabularny oraz nagrodę publiczności. Konkursowi towarzyszyły spotkania z aktorami, sportowcami, a także wystawy, happeningi, koncerty, warsztaty.  Większość imprez odbyła się w Koszalińskiej Bibliotece Publicznej.  Przed budynkiem biblioteki stanęło  miasteczko festiwalowe i namiot.   W  tym roku po raz pierwszy festiwal Integracja Ty i Ja zawitał do siedziby Parlamentu Europejskiego  w Brukseli, gdzie zaprezentował się przed europosłami, przedstawicielami instytucji europejskich i  zaproszonymi gośćmi.   3. Jubileuszowa wystawa prac Zygmunta Wujka Sierpniowy wernisaż wystawy prac Zygmunta Wujka zgromadził w koszalińskim Muzeum prawdziwe tłumy. Na otwarcie ekspozycji licznie przybyli  przyjaciele i wielbicieli talentu tego znanego i cenionego koszalińskiego artysty. Wystawa opatrzona tytułem  „Dokąd idziesz” była prezentacją  jubileuszową związana z 75. urodzinami, które Zygmunt Wujek obchodził 22 września. Motywem przewodnim ekspozycji stali się czterej jeźdźcy Apokalipsy – Zwycięzca, Wojna, Głód i Śmierć.   Tą wystawą artysta podzielił się z widzami (jak mówił, z Pomorzanami) swoimi refleksjami o życiu, o upływającym czasie. - Z jednej strony mamy przemijanie, cierpienie,  z drugiej radość z wolności, w jakiej dziś żyjemy – mówił Zygmunt Wujek podczas wernisażu. Zygmunt Wujek jest związany z Koszalinem od 1965 roku. Mieszkańcy  znają go jako autora wielu pomników, czy nagrobków na cmentarzu. Artysta jest nie tylko rzeźbiarzem, ale także medalierem, rysownikiem, malarzem oraz wykładowcą w Instytucie Wzornictwa Politechniki Koszalińskiej.   4. Kofta w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym „Noc poety, wiersze i piosenki Jonasza Kofty” – spektakl Bałtyckiego Teatru Dramatycznego, który miał swoją premierę 28 września, to prawdziwy teatralny hit. Przygotowany w ramach Sceny Inicjatyw Aktorskich, grany na kameralnej Scenie na zapleczu, wprowadza widzów w magiczny świat utworów niezapomnianego Jonasza Kofty. Na scenie piątka aktorów:  Żanetta Gruszczyńska-Ogonowska, Katarzyna Ulicka-Pyda, Piotr Krótki, Wojciech Rogowski i Jacek Zdrojewski – jako Jonasz Kofta. A w roli głównej – piękne wiersze poety. I piosenki, które tak dobrze znamy i lubimy. O wielu z nich pewnie nie wiedzieliśmy, że są dziełem Kofty.   Publiczność próbuje zajrzeć do duszy Poety. Podgląda go nocną porą, pełną tajemnic i niedopowiedzeń, kiedy autor ubiera swoje myśli w słowa.  Przygląda mu się w kabarecie Pod Egidą, w radiowej Trójce, czy na festiwalu w Opolu. Aranżacje piosenek w spektaklu są dziełem Jarosława Barowa. Słucha się tych dobrze znanych przebojów z wielką przyjemnością. Niektóre zaskakują, inne zachwycają, wszystkie wpadają w ucho, aż chce się je zanucić. Aktorzy zachęcają publiczność, by śpiewała razem z nimi.   5. Festiwal Organowy – wizytówką Koszalina Przez całe wakacje trwał 47. Międzynarodowy Festiwal Organowy. Koszalińskie spotkania z muzyką organową są uznawane za jedną z najstarszych, największych i najbardziej prestiżowych imprez tego typu w Polsce.   Festiwalowe koncerty wypełniła  muzyka organowa w wykonaniu artystów z wielu krajów.  W drugiej części publiczność tradycyjnie mogła posłuchać różnych gatunków muzyki, od średniowiecznej po jazzową. Festiwal zakończył się 30 sierpnia. Podczas koncertu wieńczącego tegoroczną edycję imprezy na organach zagrał Bogdan Narloch, szef artystyczny MFO. Jako ostatni festiwalowy akord zabrzmiał „Koncert na organy, orkiestrę smyczkową i kotły” francuskiego kompozytora Francisa Poulenca. .     6. Wystawa FALA w Bałtyckiej Galerii Sztuki Przegląd tego, co dzieje się w plastyce, przyniosła wystawa FALA, zorganizowana w listopadzie w Bałtyckiej Galerii Sztuki.  To była już ósma edycja wystawy FALA , skupiającej  w jednym miejscu i czasie osobowości artystyczne z kraju i zagranicy. Idea zorganizowania tej ważnej ekspozycji powstała osiem lat temu, z inicjatywy koszalińskiego artysty Krzysztofa Rapsy i Centrum Kultury 105. Od tamtej pory FALA co roku gromadzi wyjątkowych artystów oraz ich dzieła.   W tegorocznej edycji FALI swoje prace zaprezentowało 38 artystów. Na co dzień mieszkają w Koszalinie, Poznaniu, Szczecinie, Warszawie, Wrocławiu, Gdańsku, Łodzi, Elblągu, Nowym Jorku, czy Montrealu. Na czas wystawy ich prace znalazły się w jednym miejscu. Na wystawie, która będzie czynna do 6 stycznia 2014, można  obejrzeć  obrazy, rysunki, grafiki cyfrowe, fotografie, rzeźby, formy przestrzenne, ceramikę. Wernisaż FALI został połączony z performance Marty Ostajewskiej, młodej artystki mieszkającej w Łodzi, emocjonalnie i rodzinnie związanej z Koszalinem.

Rozmowa z Piotrem Krótkim, jednym z reżyserów spektaklu „Noc poety, piosenki i wiersze Jonasza Kofty”. Premiera tej sztuki w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym – już w sobotę, 28 września. - Dlaczego właśnie Kofta? - Jonasz Kofta był jednym z największych poetów współczesnej piosenki. Mieliśmy w naszym teatrze spektakle poświęcone twórczości Agnieszki Osieckiej, Wojciecha Młynarskiego. Uznaliśmy, że teraz przyszedł czas na Koftę.   - No właśnie, niby znamy Koftę, a faktycznie niewiele o nim wiemy. - To prawda, ten problem pojawił się, gdy rozpoczęliśmy prace nad scenariuszem. Próbowaliśmy dowiedzieć się, jakim był człowiekiem.  Nie udało się nam poznać zbyt wielu szczegółów dotyczących jego życia. Przedstawimy go zatem przez pryzmat jego utworów – piosenek, wierszy.   - Kofta był autorem wielu pięknych piosenek, często nucimy je nie wiedząc, kto napisał słowa. - Rzeczywiście tak jest, dlatego w naszym spektaklu chcemy położyć akcent właśnie na słowa, na treści, które poeta nam przekazywał.   - A co z muzyką w spektaklu, czy będzie mniej ważna? - Absolutnie nie, jak mawia Jarosław Barów, autor oprawy muzycznej i aranżacji, najpierw trzeba dobrze zaśpiewać, a potem można interpretować. Zaśpiewamy najpiękniej, jak potrafimy, wiążąc poszczególne piosenki, czy inne utwory w pewną spójną całość oddającą świat poety. Będzie atmosfera kabaretu Pod Egidą, nie zabraknie radiowej Trójki, czy festiwalu w Opolu, a wszystko zostanie spięte klamrą jednej nocy.      - Tytuł „Noc poety” kojarzy się z czernią, tymczasem na afiszach zapowiadających spektakl aktorzy mają zabawne rekwizyty nawiązujące do stylistyki lat 70. i 80. Jakie to będzie przedstawienie – wesołe, czy smutne? - Ponieważ to noc, rzeczywiście będzie dominować tonacja czerni, jednak nie w wymiarze smutnym. Nastrój spektaklu pozostanie taki, jak twórczość Kofty, określiłbym go jako  zamyślony.   - Scenariusz i reżyseria jest dziełem grupy aktorów BTD. Skąd pomysł  na taką zespołową pracę? - Dzięki życzliwości dyrektora naszego teatru aktorzy od wielu lat mają możliwość realizacji swoich spektakli, kiedy dysponują wolnym czasem, nie występują na scenie. Postanowiliśmy spróbować swoich sił, niektórzy z nas mają już doświadczenia w reżyserowaniu.   - W kuchni mawia się, gdzie kucharek sześć, tam nie ma co jeść. A jak to jest w teatrze? Czy w tak dużej grupie nie było artystycznych sporów? - Te spory są zawsze, bo gdybyśmy się wszyscy zgadzali, byłoby nudno.   - A wasz spektakl z nudą nie będzie miał nic wspólnego? - Mamy taką  nadzieję. Zaproponujemy publiczności największe przeboje kojarzone z Jonaszem Koftą, ale zapewniamy, że niektóre z nich mogą widzów zaskoczyć. W naszym spektaklu chcemy pokazać twórczość Jonasza Kofty i jego świat z zupełnie innej strony.   - Grono reżyserskie tworzą:  Żanetta Gruszczyńska-Ogonowska, Katarzyna Ulicka-Pyda, Wojciech Rogowski, pan oraz  tajemniczy ktoś, czyli Alias. Kto to taki? - Rzeczywiście, jest to osoba, która uczestniczyła w pracach naszego zespołu, jednak nie chce się ujawnić. Szanujemy tę decyzję.   - „Noc poety” będzie wystawiana na Scenie na zapleczu. Dlaczego? - Bo ta scena pasuje  do klimatu spektaklu. Publiczność nie powinna być znużona. Czeka ją tytułowa noc z poetą, a  ściślej mówiąc godzinne muzyczne przedstawienie wypełnione najpiękniejszymi piosenkami Jonasza Kofty. Nie chcemy, żeby widz się zmęczył. Wolimy, aby wyszedł z teatru z uczuciem niedosytu i zechciał do nas wrócić.      - Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Alina Konieczna