U co piątego pacjenta z tej grupy, pomimo zastosowania rekomendowanych w leczeniu tej postaci choroby leków (w tym doustnych steroidów) nie uzyskuje się zadowalającej kontroli objawów. Tacy pacjenci codziennie doświadczają objawów astmy, pojawiają się u nich częste, nieprzewidywalne zaostrzenia choroby, oraz objawy nocne. Chorzy ci mają znacznie obniżoną aktywność fizyczną, a także życiową, co łączy się z niezdolnością do pracy, ponadto choroba utrudnia im wykonywanie codziennych, prostych czynności jak na przykład wyjście do sklepu, czy wejście po schodach bez odpoczynku. W Polsce liczbę chorych na ciężką niedostatecznie kontrolowaną postać astmy szacuje się na około 1600 osób, a liczba ta stale się zwiększa.
Przyczynami choroby są czynniki genetyczne, a także źle leczone lub w ogóle nieleczone infekcje lub ciężkie przeziębienia. Czynnikiem sprzyjającym rozwojowi astmy ciężkiej alergicznej jest palenie papierosów zarówno aktywne jak i bierne. Jeśli choroba nie jest dobrze kontrolowana mogą wystąpić zaostrzenia pomimo zastosowania optymalnego leczenia. Dlatego każdy chory powinien znaleźć się pod specjalistyczną opieką na wysokim poziomie w wyspecjalizowanym ośrodku i stałą kontrolą lekarza. Koszty leczenia chorych cierpiących na astmę ciężką są bardzo wysokie i stanowią ponad 50% wszystkich kosztów przeznaczonych na opiekę chorych na astmę. W Europie średni koszt leczenia astmy ciężkiej jest 13-krotnie wyższy niż koszt leczenia astmy o zwykłym przebiegu.
W odpowiedzi na potrzeby rosnącej liczby pacjentów, w 2012 roku Ministerstwo Zdrowia wprowadziło program lekowy dla chorych na ciężką astmę alergiczną, który zdecydowanie poprawia stan zdrowia, jakość życia, a w konsekwencji umożliwia im powrót do normalnego życia. Z programu skorzystać mogą pacjenci powyżej 12 roku życia z ciężką, niekontrolowaną alergiczną astmą oskrzelową, z alergią na alergeny całoroczne potwierdzoną punktowymi testami skórnymi lub testami swoistego IgE. Są to również pacjenci, którzy pomimo stosowania wysokich dawek wziewnych glikokortykosteroidów w połączeniu z LABA, wymagają częstego stosowania doustnych glikokortykosteroidów z powodu braku kontroli objawów astmy. Program obejmuje pacjentów o masie ciała 20-150 kg, niepalących tytoniu oraz u których wykluczono inne mechanizmy (choroby współistniejące) powodujące ciężki przebieg astmy innych niż reakcja organizmu na całoroczne alergeny wziewne. Ponadto pacjenci muszą spełniać co najmniej trzy z poniższych kryteriów:
- objawy niekontrolowanej astmy,
- trzy lub więcej epizodów zaostrzeń w roku wymagających stosowania systemowych glikokortykosteroidów lub zwiększania ich dawki u osób, które stosują je przewlekle,
- hospitalizacja w ciągu ostatnich 12 miesięcy z powodu zaostrzenia astmy,
- incydent ataku astmy zagrażający życiu w przeszłości,
- utrzymująca się obturacja dróg oddechowych,
- pogorszenie jakości życia z powodu astmy.
Program lekowy został uruchomiony w 38 ośrodkach w Polsce, we wszystkich województwach. Lek jest podawany ambulatoryjnie lub w ramach hospitalizacji w oddziałach alergologicznych lub pulmonologicznych, tylko przez lekarza specjalistę z zakresu alergologii lub pulmonologii. Obecnie programem objętych jest 111 pacjentów (stan na 31 lipca 2013r.).
Pacjent jest kwalifikowany do udziału w programie przez Zespół Koordynacyjny do Spraw Leczenia Biologicznego w Ciężkiej Astmie Alergicznej powołany przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia.
Poniżej znajduje się lista ośrodków objętych programem lekowym w województwie Zachodniopomorskim:
Koszalin
• SZGiChP, Oddział Gruźlicy i Chorób Płuc
ul. Niepodległości 44/48
tel. 94 342 20 51
Szczecin
• Specjalistyczny Szpital
Oddział III Gruźlicy i Chorób Płuc
ul. A. Sokołowskiego 11
tel. 91 442 72 60