Rzekomy pomór drobiu (ND). Choroba Newcastle w regionie koszalińskim

13 listopada 2025 r. wojewoda zachodniopomorski, na wniosek wojewódzkiego lekarza weterynarii, wydał rozporządzenie wprowadzające obszary zapowietrzony i zagrożony w związku z wykryciem dwóch ognisk rzekomego pomoru drobiu (ND) w powiecie białogardzkim. Wyznaczone strefy obejmują teren trzech powiatów: białogardzkiego, kołobrzeskiego oraz koszalińskiego.

Obszar zagrożony – rozszerzone ograniczenia

Za obszar zagrożony uznano m.in.:

Powiat białogardzki – gmina Białogard, gmina Karlino (liczne miejscowości), część miasta Białogard

Powiat kołobrzeski – części gmin Dygowo i Gościno

Powiat koszaliński – Parsowo, Świeminko, Świemino, Warnino

Na obszarze zagrożonym nakazuje się m.in.:

utrzymywanie drobiu w odosobnieniu

odkażanie środków transportu

stosowanie bioasekuracji i mat dezynfekcyjnych

karmienie i pojenie drobiu wyłącznie w zamknięciu

zabezpieczenie paszy przed kontaktem z dzikimi ptakami i gryzoniami

Zakazuje się m.in.:

wprowadzania i wyprowadzania drobiu bez zgody lekarza

wywożenia ściółki i nawozów naturalnych bez zgody

organizowania wydarzeń z udziałem ptaków

transportu drobiu, jaj i mięsa bez zgody

W związku z pojawieniem się ognisk ND na Pomorzu Zachodnim niezwykle ważne jest, aby hodowcy, rolnicy i właściciele ptaków znali objawy choroby oraz obowiązki związane z jej zgłaszaniem i zwalczaniem.

 Objawy rzekomego pomoru drobiu (ND)

ND atakuje przede wszystkim układ oddechowy, nerwowy i pokarmowy. Typowe symptomy obejmują: Objawy oddechowe: sapanie, kaszel, kichanie, rzężenie. Objawy ze strony układu pokarmowego: biegunka, często zielonkawa. Objawy nerwowe: drżenia mięśni, paraliż skrzydeł i kończyn, skręt szyi (torticollis), utrata koordynacji. Spadek nieśności: produkcja jaj spada o 30–50% lub więcej,  jaja z cienką skorupą oraz  „lanie jaj” – jaja bez skorup, jedynie w błonach. 

Choroba rozwija się szybko – okres inkubacji wynosi od 2 do 15 dni, najczęściej 5–6. Wirus długo utrzymuje się w środowisku, szczególnie w zanieczyszczonym kałomoczu, co znacznie zwiększa ryzyko szerzenia się choroby.

Jak dochodzi do zakażenia?

Rzekomy pomór drobiu przenosi się głównie: drogą kropelkową, przez kontakt z wydzielinami chorych ptaków, przez skażoną wodę, paszę, ściółkę, przez odchody, które mogą zanieczyścić całe otoczenie. 

Nawet wspólne poidło lub karmnik może stać się źródłem zakażenia, jeśli wcześniej korzystał z nich zarażony ptak.

Kiedy zgłosić podejrzenie choroby?

Posiadacz drobiu oraz lekarz weterynarii muszą niezwłocznie powiadomić powiatowego lekarza weterynarii, jeśli zaobserwują: zwiększoną śmiertelność, spadek pobierania paszy lub wody, duszność, zasinienia, wybroczyny, objawy nerwowe (drgawki, skręt szyi, paraliż nóg lub skrzydeł), nagły spadek nieśności. 

ND jest chorobą zwalczaną z urzędu, dlatego szybkie zgłoszenie objawów jest kluczowe dla zatrzymania jej rozprzestrzeniania.

Zwalczanie rzekomego pomoru drobiu – brak leczenia

Na ND nie ma skutecznego leczenia. Po potwierdzeniu ogniska choroby podejmowane są natychmiastowe działania:, likwidacja całego stada, utylizacja zwierząt w zakładzie do tego przeznaczonym, usunięcie i dezynfekcja wszystkich przedmiotów, z którymi ptaki mogły mieć kontakt i dokładne czyszczenie i odkażanie pomieszczeń i sprzętu. 

Działania te mają na celu zatrzymanie wirusa, który może przetrwać w środowisku nawet przez kilka tygodni.

Dlaczego bioasekuracja jest tak ważna?

Rzekomy pomór drobiu rozprzestrzenia się bardzo szybko, dlatego szczególnego znaczenia nabiera: utrzymywanie ptaków w odosobnieniu, dezynfekcja obuwia, rąk i sprzętu, zabezpieczanie paszy przed dzikimi ptakami i gryzoniami, ograniczanie wizyt osób postronnych w gospodarstwie. To podstawowe działania, które realnie ograniczają ryzyko zakażenia.

Rzekomy pomór drobiu stanowi poważne zagrożenie dla hodowli w regionie. Znajomość objawów, szybka reakcja i przestrzeganie zaleceń weterynaryjnych są kluczowe, aby skutecznie ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa.

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości należy niezwłocznie kontaktować się z powiatowym lekarzem weterynarii.