Prawnik z darmo

Od 1 stycznia w Polsce obowiązuje ustawa dająca obywatelom możliwość bezpłatnego skorzystania z porady prawnej. Kto i w jakiej sprawie może się zgłosić po pomoc? Na te i inne pytania odpowiada adw. Ryszard Bochnia wicedziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Koszalinie. Władze wprowadziły nową ustawę, która umożliwia obywatelom dostęp do porady prawnej za darmo. Nie jest to jednak jedyna taka okazja, przecież normalną praktyką adwokatów i radców prawnych są bezpłatne dyżury. Jak często były podejmowane tego typu akcje?- Naczelna Rada Adwokacka co roku organizuje tydzień bezpłatnych porad prawnych. Znaczy to, że w całym kraju Okręgowe Rady Adwokackie oferują darmowe usługi w zakresie pomocy prawnej dla obywateli. Oprócz tego Ministerstwo Sprawiedliwości również co roku organizuje tydzień bezpłatnych porad prawnych dla ofiar przestępstw. Czy rzeczywiście każdy może z takiej porady skorzystać nieodpłatnie?- Jest to oferta skierowana do osób ubogich, czy  starszych. Właściwie dla wszystkich tych, których nie stać na pomoc prawną. Natomiast nowa ustawa z 5 sierpnia 2015 roku, o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej, wprowadziła zasady udzielania darmowej pomocy w sposób zinstytucjonalizowany. Na czym to właściwie polega?- Polega to na tym, że organizacje pozarządowe, jak również korporacje prawnicze - chodzi tu głównie o adwokaturę i radców prawnych - w ramach tej ustawy organizują bezpłatną pomoc prawną w porozumieniu z samorządami. Naczelna Rada Adwokacka i Krajowa Izba Radców Prawnych zawierają porozumienia z organami samorządu terytorialnego, wyznaczone są punkty pomocy prawnej i tam adwokaci oraz radcy prawni udzielają porad według harmonogramu.Czy to także oferta wyłącznie dla ubogich? - Tak, pomoc nie dotyczy spraw związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, podatkami, prawem celnym, czy dewizowym.Jak w takim razie zweryfikować osobę faktycznie ubogą? Przecież człowiek nie ma tego wypisanego na twarzy?- Pomoc przysługuje osobie, której w okresie poprzednich 12 miesięcy, zostało przyznane świadczenie z pomocy społecznej. Z porady mogą skorzystać także posiadacze Karty Dużej Rodziny, kombatanci, weterani, czy osoby poszkodowane poprzez represje wojenne. Także młodzi ludzie mogą zgłosić się i skorzystać z pomocy, granica wieku to 26 lat. Z kolei osoby starsze, muszą ukończyć 65 rok życia. Ustawodawca objął także pomocą prawną osoby, które doświadczyły strat w wyniku klęski żywiołowej bądź katastrofy.Czyli np. właściciel jednoosobowej firmy informatycznej, nie może poprosić o poradę w tym programie? - Krótko rzecz ujmując z ustawy wynika, że nie chodzi tu o przedsiębiorców, czyli osoby, które mają zapewnione środki materialne. Natomiast skoro bezpłatna pomoc nie dotyczy  spraw z wiązanych z działalnością gospodarczą, prawa celnego itp. znaczy, że dotyczy to wszelkich innych spraw życiowych. Chodzi tu np. o  sprawy cywilne, rodzinne, opieki nad dziećmi, czy spadków. Jednak warto zaznaczyć, że bezpłatna pomoc prawna nie łączy się z prowadzeniem sprawy przed sądem. To takie doraźne wsparcie, polegające na doradzeniu jak postąpić w danej sytuacji, aby nie popełnić jakiegoś błędu.   Czy w takim razie jest sens kontynuowania akcji, o których wspomniał Pan wcześniej, czyli tygodni bezpłatnych porad Rady Adwokackiej i Ministerstwa  Sprawiedliwości?  - Nie wiem czy ustawa wpłynie to na te inicjatywy. Myślę, że raczej NRA i MS i tak będą nadal organizować tygodnie bezpłatnych porad prawnych. Trzeba pamiętać, że misją adwokatury jest przecież niesienie pomocy. Jak nowa ustawa reguluje sprawę udziału w pomocy prawnej? Czy wszyscy adwokaci i radcy prawni są zobowiązani do świadczenia takich usług, czy może jest organizowany konkurs? - Nie ma żadnego przymusu, ani konkursu. Adwokaci i radcy prawni zgłaszają się dobrowolnie. Do okręgowych Rad Adwokackich przychodzi informacja o możliwości świadczenia pomocy prawnej. Wskazana jest liczba zapotrzebowania na adwokatów, czy radców prawnych w ramach danej struktury, czyli np. miasta Koszalina, czy gminy. Przynajmniej w naszej radzie lista adwokatów została ustalona na podstawie zgłoszenia. Co jeśli ktoś podejmie się świadczenia takich usług, a faktycznie nie będzie się wywiązywał z obowiązków? Przewidziane są jakieś konsekwencje?- Raczej konsekwencji nie będzie, bo zawsze jest możliwość zastąpienia osoby, która nie będzie wywiązywać się z tego zobowiązania. Zgłosiło się więcej chętnych niż było przewidzianych miejsc. A to ciekawe. Jakie korzyści niesie ze sobą taka działalność? Bezpłatne porady to chyba nie jest zbytnio opłacalny biznes? - W ramach tej instytucjonalnej pomocy, przewidziane jest wynagrodzenie. Ta pomoc jest bezpłatna dla tych, którzy jej potrzebują. Wynagrodzenie z tego co się orientuję, to stawka godzinowa, ale nie jestem w stanie podać szczegółów, jednak nie są to jakieś duże zarobki. Czyli chyba bardziej chodzi o wypromowanie swojego nazwiska. To dobry sposób dla młodych, którzy chcą „wgryźć się w rynek” , jednocześnie pomagając obywatelom. - Tak, zawsze jest to dobry sposób, żeby wejść na rynek. Siłą rzeczy po udzieleniu kilku dobrych porad prawnych, nazwisko takiej osoby staje się znane i jest polecane przez tych, którzy taką pomoc uzyskali. Faktycznie dla młodych adwokatów, czy radców prawnych, to może być świetna okazja do wypromowania swoich usług. Dziękuje za rozmowę.Pytania zadawał Robert Kuliński.