Żywa Biblioteka to wydarzenie organizowane w celu zmniejszenia przejawów uprzedzeń
i dyskryminacji, polegające na osobistej rozmowie z przedstawicielem grupy doświadczającej
stygmatyzacji. Odbywa się ono w konwencji biblioteki, Żywe Książki są wypożyczane
czytelnikom przez bibliotekarzy - gospodarzy. Takie spotkanie ma na celu inicjowanie
dialogu między, czasami bardzo różnymi od siebie ludźmi i zmierzenie się za swoimi
uprzedzeniami, stereotypami czy niewiedzą.
Pierwsza Żywa Biblioteka została zorganizowana w roku 2000 w Danii podczas Festiwalu
w Roskilde. Wzięło w niej udział kilkadziesiąt Żywych Książek. Jak czytamy na stronie sieci
Żywych Bibliotek w Polsce „Jej celem było postawienie wyzwania uczestniczącym w niej
Czytelnikom/czkom, aby zmierzyli się twarzą w twarz ze stereotypami i własnymi
uprzedzeniami. Dosłownie. Takie spotkanie z człowiekiem pełniącym rolę Żywej Książki
miało inicjować dialog między, czasem bardzo różnymi od siebie, ludźmi i budować
zrozumienie dla inności, redukując w ten sposób niechęć i nienawiść wobec tego,
co obce".
Metoda Żywej Biblioteki funkcjonuje już ponad 20 lat, rozprzestrzeniła się po całym świecie
i jest realizowana w ponad 70 krajach
W Koszalinie Żywa Biblioteka jest organizowana od 2011 roku, początkowo w Koszalińskiej
Bibliotece Publicznej, teraz w różnych lokalizacjach.
Lokalne Żywe Biblioteki w Koszalinie otrzymują wsparcie od Koordynatorki Regionalnej
z naszego województwa, Magdaleny Młynarczyk-Wezgraj.
Wydarzenie jest zorganizowane w konwencji biblioteki – są "Żywe Książki" (czyli
przedstawiciele grup traktowanych stereotypowo), są czytelnicy (czyli goście – osoby, które
bibliotekę odwiedzają i rozmawiają z Żywymi Książkami), są także bibliotekarze –
gospodarze, którzy czuwają nad przebiegiem wydarzenia, informują o idei Żywej Biblioteki
i „wypożyczają" Książki.
Książka w Żywej Bibliotece ma wyjątkowe znaczenie. Jej rola polega na szczerej rozmowie
z czytelnikiem, który zdecydował się Ją „wypożyczyć". To szczególne spotkanie „twarzą
w twarz" ma przede wszystkim wpłynąć na stereotypy i uprzedzenia względem konkretnej
grupy - mniejszości, którą właśnie Książka reprezentuje.
Żywą Książkę określa się tytułem, związanym ze stereotypem, który tej Żywej Książki
dotyczy.
Od 2003 roku Żywa Biblioteka wykorzystywana jest przez program Rady Europy
w ramach edukacji na temat praw człowieka.