Jak poinformował Robert Grabowski, rzecznik Urzędu Miasta – Obecnie trwają rozmowy z parafią w związku z deklaracją prezydenta o przejęciu zabytku i udostępnienia go zwiedzającym. Na dzień dzisiejszy ustalamy zasady w jaki sposób się to odbędzie. Nie wiemy jeszcze, czy parafia otrzyma w zamian ziemię, nieruchomość, czy wypracujemy inne rozwiązanie. Chcemy, aby zabytek był nie tylko atrakcją dla mieszkańców Koszalina, ale także dla turystów.
Prezbiterium, jak i sama cerkiew są pozostałością po klasztorze sióstr cysterek.
Obecnie mamy odsłonięte prezbiterium kościoła - mówi Andrzej Kuczkowski z działu archeologii Muzeum w Koszalinie. - Siostry cysterki trafiły do Koszalina za sprawą biskupa kamieńskiego Hermana von Gleichen, który w 1277 założył ten klasztor. Pierwsza lokalizacja siedziby konwentu nie jest dokładnie znana. Prawdopodobnie znajdowała się na wyspie położonej daleko od Koszalina. Na starych planach znajduje się opis takiego miejsca pod nazwą Werder. Dopiero w 1288 zostały przeniesione w granice miasta.
Samo prezbiterium jest bardzo nietypowe – dodaje. - Mamy tutaj mury ceglane oparte na fundamencie kamiennym, co jest charakterystyczne dla budowy wczesnego gotyku, ale można też zauważyć podwalinę ołtarza, której wielkość jest zaskakująca. Wszystkie odkryte do tej pory podwaliny miały dwie lub trzy warstwy głazów, tu mamy aż pięć, co może świadczyć o tym, że albo był ogromny lub miał inne niż tradycyjne przeznaczenie, które obecnie jest nie do końca dla nas jasne.
Dzisiaj obywały się precyzyjne badania za pomocą specjalistycznego sprzętu elektronicznego. Na zaproszenie Muzeum przyjechałem z urządzeniem, które nazywa się multi station – mówi Bartłomiej Sztuba z firmy Laica Geosystems. - Spełnia ono nie tylko funkcje typowego aparatu geodezyjnego, ale także posiada możliwość robienia zdjęć i skanowania wybranego obiektu. Po zakończeniu prac, za pomocą komputera, stworzymy wirtualny obraz 3D tego, co się tutaj znajduje.
Znalezisko jest wyjątkowe, gdyż jawi się jako najstarszy relikt architektoniczny w Koszalinie. Według informacji A. Kuczkowskiego, katedra NMP, będąca sztandarowym zabytkiem miasta jest o 30 lat młodsza. Przygotowanie i udostępnienie znaleziska zwiedzającym, może być ciekawą propozycją dla miłośników historii pomorza, a także jednym z przystanków na szlaku turystycznym.