Zawał to nie przypadek – sami ryzykujemy życiem

– To alarmujące, biorąc pod uwagę, że choroby układu krążenia pozostają główną przyczyną zgonów w Polsce – zaznacza prof. dr hab. n. med. Piotr Jankowski.

Polska – kraj wysokiego ryzyka

Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne klasyfikuje Polskę jako kraj o wysokim ryzyku sercowo-naczyniowym. Choroby układu krążenia odpowiadały w 2021 roku za aż 35% wszystkich zgonów w naszym kraju. Pomimo tego, aż ¾ dorosłych Polaków, którzy nie przeszli incydentu sercowego, nigdy nie miało ocenionego ryzyka sercowo-naczyniowego przez lekarza i nie otrzymało zaleceń dotyczących badań profilaktycznych. Kampania edukacyjna firmy Zentiva „Przepis na dobre życie” ma na celu zwiększenie świadomości społecznej w tym zakresie.

Styl życia a zdrowie serca

Kluczowe dla zdrowia serca są codzienne wybory – dieta, aktywność fizyczna, sen i odpowiednia farmakoterapia. Niestety, raport pokazuje liczne zaniedbania:

Aktywność fizyczna – zalecane jest minimum 150 minut umiarkowanego ruchu tygodniowo. Tymczasem aż co trzeci Polak nie podejmuje żadnych ćwiczeń, niezależnie od przebytego incydentu sercowego.

Sen – 47% pacjentów po zawale czy udarze śpi mniej niż 6 godzin dziennie, co zwiększa ryzyko kolejnych incydentów.

Dieta – choć świadomość rośnie, nadal niemal połowa badanych regularnie sięga po czerwone mięso i słodycze. Wskazana jest natomiast dieta śródziemnomorska, bogata w warzywa, ryby, oliwę z oliwek i produkty pełnoziarniste.

– Warto wzorować się na diecie śródziemnomorskiej, która przynosi liczne korzyści zdrowotne. Szczególnie polecam ją osobom z nadciśnieniem, miażdżycą i innymi chorobami układu krążenia – mówi prof. Piotr Jankowski.

Problemy z farmakoterapią i rehabilitacją

Niepokojący jest fakt, że aż 25% pacjentów po incydencie kardiologicznym nie stosuje leków zgodnie z zaleceniami – przerywają terapię lub pomijają dawki. Dodatkowo, połowa nie otrzymała skierowania na rehabilitację kardiologiczną, mimo jej udowodnionych korzyści w zakresie poprawy wydolności, redukcji masy ciała i obniżenia ciśnienia.

– Zaniechanie działań profilaktycznych i kardioprewencyjnych przez lekarzy to poważne niedopatrzenie. W skrajnych przypadkach może być traktowane jako błąd w sztuce – komentuje prof. dr hab. n. med. Ryszard Piotrowicz z Narodowego Instytutu Kardiologii.

Wnioski? Musimy działać!

Raport „Czy Polacy znają przepis na dobre życie?” ukazuje poważne braki w świadomości zdrowotnej i działaniach profilaktycznych. Brakuje edukacji, zalecanych badań i rehabilitacji. Pacjenci nie zawsze przestrzegają zaleceń lekarzy, a lekarze nie zawsze oferują pełne wsparcie. To błędne koło, które może prowadzić do tragicznych skutków.

Aby poprawić sytuację, konieczne jest zintensyfikowanie działań edukacyjnych, zwiększenie dostępności rehabilitacji oraz systemowe podejście do profilaktyki – zarówno po stronie pacjentów, jak i służby zdrowia.