Koszalin: Bonifikaty za przekształcenie użytkowania wieczystego. Komu i za ile grunt na własność

1 stycznia 2019 roku z mocy prawa nastąpi przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów. Musi być odpłatne, ale samorządy mają możliwość wprowadzenia upustów (na gruntach Skarbu Państwa ustawowo obowiązuje bonifikata 60 proc.). Najczęściej samorządy przegłosowują 60 proc. bonifikaty - tyle, ile obowiązuje ustawowo na gruntach Skarbu Państwa. Taka stawka bonifikaty ma obowiązywać także w Koszalinie - wynika z przygotowanego  projektu uchwały. 

 Bonifikata udzielana będzie na pisemny wniosek osób fizycznych i spółdzielni mieszkaniowych tylko gdy nieruchomość jest wykorzystywana wyłącznie na własne cele mieszkaniowe wnioskodawcy i nie jest miejscem prowadzenia działalności gospodarczej. 

W uzasadnieniu do tej uchwały czytamy m.in.: "w Koszalinie ok. 11 tys. właścicieli (dotychczasowych użytkowników wieczystych) gruntów wykorzystywanych na cele mieszkaniowe skorzysta z przekształcenia z mocy prawa, większość z tych osób skorzysta z bonifikaty. Osoby te winny wnieść opłaty przekształceniowe w łącznej kwocie ok. 1.8 min zł rocznie. Jednorazowo wniesione opłaty za przekształcenie gruntów wykorzystywanych na cele mieszkaniowe (za 20 lat z góry) bez zastosowania bonifikaty winny wynieść ok. 36 min zł.

Miasto nie przeprowadziło aktualizacji opłat rocznych, stąd opłaty te na dzień wejścia w życie ustawy nie były wysokie i kształtowały się w przedziale od 6 zł (budynki komunalne i lokale o nieuregulowanym stanie prawnym ) do 300 zł (budynki spółdzielcze i deweloperskie) za udział w prawie użytkowania wieczystego związany z lokalem mieszkalnym oraz ok. 900 zł za grunty zabudowane domami jednorodzinnymi.

Osoba uzyskująca bonifikatę z tytułu opłaty jednorazowej zapłaci za grunt jedynie 40 % sumy należnych opłat, co oznacza, ze np. właściciele domów jednorodzinnych w zabudowie szeregowej zapłacą jednorazowo 6.400,00 zł zamiast 16.000, a właściciele mieszkań tylko 48 zł zamiast 120 zł. W odniesieniu do gruntów zabudowanych garażami z mocy ustawy od 2019 r. zmniejszono stawki procentowe opłat rocznych z 3% lub 5 % na 1 %. Obniżona opłata roczna jest podstawą naliczenia opłaty za przekształcenie. W stosunku do tych gruntów na mocy niniejszej uchwały stosuje się również bonifikatę 60 %.

Taka różnica w opłatach to istotne zmniejszenie wpływów do budżetu Miasta. Zakładając, że określona niżej grupa beneficjentów (właścicieli lokali mieszkalnych i domów jednorodzinnych) wniesie opłaty jednorazowe, w pierwszym roku tj. do 29 lutego 2020 r. wpływy do budżetu Miasta wyniosą odpowiednio:

- ok. 14,5 min jeżeli zapłaty dokona 100 % właścicieli , powyższe skutkować będzie

brakiem wpływów w następnych latach,

- ok. 10,8 min jeżeli zapłaty dokona 75 % właścicieli, powyższe skutkować będzie

zmniejszeniem wpływów w następnych latach,

- ok. 8,6 min jeżeli zapłaty dokona 60 % właścicieli, powyższe skutkować będzie

zmniejszeniem wpływów w następnych latach,

- ok. 7,2 min jeżeli zapłaty dokona 50 % właścicieli, powyższe skutkować będzie

zmniejszeniem wpływów w następnych latach.

Docelowo, po zakończeniu procesu przekształcenia i po spłacie przez beneficjentów ustawy dochody z opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości mieszkaniowych będą mniejsze o ok. 1,5 min - 1,8 min zł rocznie.

W uzasadnieniu przytoczono także i to, iż "z uwagi na fakt, iż sprzedaż nieruchomości Skarbu Państwa na rzecz użytkowników wieczystych wymaga zgody wojewody, w latach 2015-2018 złożono do Wojewody Zachodniopomorskiego 8 wniosków o sprzedaż nieruchomości. W żadnym przypadku Wojewoda Zachodniopomorski nie wyraził zgody na dokonanie tej czynności prawnej, z uwagi na brak uzasadnienia gospodarczego.

Innego zdania jest Klub Radnych PiS, który  złożył swój projekt uchwały , w którym przewiduje przyjęcie 98, a nawet 99% bonifikaty. W uzasadnieniu czytamy m.in. „Uzasadniając zaś skutki finansowe realizacji uchwały wraz z określeniem źródeł ich finansowania należy przytoczyć zapisy ustawy z dnia 20 lipca 2018 roku o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, w szczególności art. 20 ust. 1, który mówi o tym, że opłatą za rok 2019 wnosi się w terminie do dnia 29 lutego 2020 r. Należy zatem przyjąć, iż w roku 2019 podjęcie przez Radę Miejską projektu uchwały Klubu Radnych PiS, nie przełoży się na utratę dochodów w budżecie miasta. Ewentualna strata wpływów do budżetu w wysokości około 4 mln zł będzie pochodną przyjętej przez Sejm RP w/w ustawy. Strata ta może zostać pokryta ze zwiększonych niż planowano pierwotnie wpływów do budżetu z udziału w podatkach PiT i CiT (w przyjętej zmianie budżetowej w styczniu 2019 r jest to kwota prawie 10 min zł) lub z rezerwy budżetowej. Określenie skutków finansowych przyjęcia przedstawionego projektu uchwały w roku 2020, a zwłaszcza wskazanie źródeł finansowania ewentualnej utraty wpływów do budżetu miasta, w sytuacji gdy nie jest znany projektu budżetu na 2020 rok, jest niemożliwe.