Uhonorowano działaczy opozycji demokratycznej

Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 roku. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 roku przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez Prezydenta RP, na wniosek Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL.  Źródłem uchwalenia Krzyża Wolności i Solidarności jest Krzyż Niepodległości z II RP.

Lista osób: 

 Henryk Bała 

 uczestnik szczecińskiej „Rewolty Grudniowej” 1970 r., zatrzymany i osadzony w Areszcie Śledczym KWMO w Szczecinie, za udział w protestach odpowiadał przed Kolegium ds. Wykroczeń w Szczecinie 

 w sierpniu 1980 r. przewodniczący Komitetu Strajkowego w FMB „Famabud” w Szczecinie, współpracownik MKS w Stoczni Szczecińskiej 

 zaangażowany w działalność podziemnej „Solidarności” 

 inwigilowany przez SB 

Witold Włodzimierz Bednarz 

 od kwietnia 1983 r. członek grupy nadawczej tworzącej gorzowskie „Radio Solidarność” 

 aresztowany 17 XII 1983 r. i skazany 9 V 1984 r. przez Sąd Rejonowy w Gorzowie na 1 rok i 4 miesiące pozbawienia wolności 

 drukarz i kolporter wydawnictw bezdebitowych sygnowanych m.in. przez Ruch Młodzieży Niezależnej w Gorzowie Wlkp. 

Jan Czarnecki 

 od sierpnia 1980 r. członek NSZZ „Solidarność” 

 w okresie stanu wojennego działacz podzielnych struktur związkowych na terenie Kostrzyna n/Odrą: kolportaż bezdebitowych wydawnictw, organizacja protestów i demonstracji, malowanie haseł i znaków antykomunistycznych na murach 

 w 1988 r. współzałożyciel Komitetu Organizacyjnego NSZZ „Solidarność” w Kostrzyńskich Zakładach Papierniczych 

 inwigilowany przez SB 

Grzegorz Gołębiewski 

 wiceprzewodniczący NZS na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu 

 od kwietnia 1981 r. członek Ogólnopolskiego Komitetu NZS 

 internowany w okresie 21 VI – 6 VII 1982 r. w OO w Gębarzewie 

 organizator papieru i środków technicznych przeznaczonych do druku wydawnictw bezdebitowych 

 w latach 1982-1988 inwigilowany przez SB 

Alfreda Gruszecka 

 od 1980 r. w NSZZ „Solidarność”, weszła w skład Międzyzakładowego Komitetu Koordynacyjnego NSZZ „S” Region Kostrzyn n/Odrą 

 kolporterka wydawnictw drugiego obiegu, m.in. „Feniks”, „Solidarność Wojenna” 

 od 12 II do 12 IV 1985 r. aresztowana i osadzona w ZK w Krzywańcu 

 inwigilowana przez SB 

Mirosław Gudowski 

 po 13 XII 1981 r. członek kolegium redakcyjnego podziemnego wydawnictwa NSZZ „Solidarność” Regionu Szczecińskiego „Jedność” 

 inwigilowany przez SB 

Jarosław Kaczorowski 

 działacz podziemnych struktur „Solidarności” 

 członek Duszpasterstwa Ludzi Pracy im. ks. J. Popiełuszki 

 w latach 1986-1989 członek Federacji Młodzieży Walczącej 

 kolporter bezdebitowych pism sygnowanych przez FMW, Ruch WiP i NZS 

 inwigilowany przez SB 

Andrzej Majdan 

 w 1982 r. uznany przez władze za „osobę potencjalnie niebezpieczną dla ówczesnego systemu” 

 powołany do odbycia trzymiesięcznych ćwiczeń wojskowych (5 XI 1982 – 2 II 1983) w JW w Chełmnie n/Wisłą 

Andrzej Józef Naklicki 

 po 13 XII 1981 r. współorganizator akcji protestacyjnych i demonstracji antyrządowych 

 od 1986 r. członek Federacji Młodzieży Walczącej 

 w latach 1987-1989 działacz Ruchu „Wolność i Pokój” 

 kolporter pism bezdebitowych, m.in. „Lustro”, „Ad Vocem”, „Czarna Skrzynka” 

 inwigilowany przez SB 

Andrzej Adam Owczarski 

 brał udział w protestach Marca ’68 oraz Grudnia ’70 w Szczecinie 

 członek NSZZ „Solidarność” 

 po 13 XII 1981 r. pomysłodawca pisma „Gazeta dla Służby Zdrowia” i kolporter innych podziemnych wydawnictw 

 w ramach represji powołany do odbycia służby wojskowej, a następnie zmuszony do opuszczenia kraju 

Krzysztof Roman Przybylski 

 kolporter plakatów sygnowanych przez Ruch „Wolność i Pokój” 

 konstruktor urządzenia do emisji na falach radiowych audycji przygotowywanych przez działaczy opozycji 

 w latach 1987-1990 inwigilowany przez SB 

Zdzisław Józef Rygiel 

 od września 1980 r. członek NSZZ „Solidarność” 

 przewodniczący Zarządu Podregionu Stargard NSZZ „S” 

 w okresie 16 V – 1 VII 1983 r. aresztowany, osadzony w ZK w Goleniowie 

 30 VI 1983 r. skazany na 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 3 lata 

 kolporter wydawnictw bezdebitowych 

Elżbieta Zofia Rykowska 

 działaczka podziemnej „Solidarności” 

 w okresie od stycznia do września 1982 r. ukrywała w swoim mieszkaniu białostockiego opozycjonistę Edmunda Lajdorfa 

 kolporterka druków bezdebitowych 

Stanisław Suszek 

 organizator strajku na terenie FMS „Polmo” (XII 1970 – I 1971 r.) 

 kolporter niezależnych wydawnictw i prasy związanej z KOR 

 od sierpnia 1980 r. w NSZZ „Solidarność”, członek Prezydium KZ NSZZ „Solidarność” w FMS „Polmo” 

 internowany w okresie 8 V – 23 VII 1982 r. w OO w Wierzchowie Pomorskim 

Andrzej Stanisław Szałek 

 organizator struktur NSZZ „Solidarność” w Zakładzie Przemysłu Drzewnego w Białogardzie, przewodniczący Komisji Zakładowej 

 w grudniu1981 r. nawoływał do rozpoczęcia strajku w ZPD, za co został skazany na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności 

 po wyjściu z więzienia kontynuował działalność opozycyjną, w 1985 r. dwukrotnie skazany na karę pozbawienia wolności 

Paweł Szymkowicz 

 współzałożyciel NSZZ „Solidarność” w Gorzowie Wlkp. 

 w czasie stanu wojennego kolportował podziemne wydawnictwa i współpracował z przedstawicielami gorzowskiego Związku Młodzieży Antykomunistycznej 

 w lutym 1984 r. aresztowany 

 w latach 1982-1989 był jednym z redaktorów pisma „Solidarność Stilonowska” 

Henryk Toczyłowski 

 podczas Grudnia ’70 brał udział w strajku okupacyjnym na terenie SR „Gryfia” w Szczecinie 

 w sierpniu 1980 r. uczestniczył w strajku na terenie SR „Gryfia” 

 13 XII 1981 r. uczestniczył w strajku w Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego, 

w czasie pacyfikacji strajku aresztowany, następnie 31 I 1982 r. zwolniony z pracy 

Ryszard Witold Tokarczyk 

 od 1980 r. członek NSZZ „Solidarność”, zbierał podpisy pod wnioskiem o jego zalegalizowanie 

 brał udział w manifestacjach organizowanych przez podziemne struktury „Solidarności” oraz w mszach św. za Ojczyznę 

 w latach 1983–1989 kolportował nielegalne wydawnictwa na terenie ZCH Police, m.in. „Nadodrze”, „Robotnik”, „Głos”, „Obraz” 

Krzysztof Zielazny 

 jako uczeń Szkoły Budowy Okrętów przy Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego brał udział w demonstracjach na ulicach Szczecina oraz kolportował ulotki, za co został zatrzymany na 24 godziny 

 od 1987 r. członek podziemnych struktur „Solidarności” przy ZCH Police 

 w miejscu pracy kolportował prasę podziemną, m.in. „Nadodrze” 

 brał udział w mszach św. za Ojczyznę 

Arkadiusz Zygmunt Bartosik 

 objęty „inteligentną formą internowania”, w okresie od 5 XI 1982 r. do 2 II 1983 r. powołany na trzymiesięczne ćwiczenia wojskowe w JW. 1636 w Chełmnie n/Wisłą 

Ryszard Ilkiewicz 

 w latach 1983-1986 kolportował ulotki na terenie Koszalińskich Zakładów Przemysłu Lniarskiego „Płytolen” w Koszalinie 

 przeprowadził transmisję audycji Radia Wolna Europa w zakładowym radiowęźle 

 29 IV 1985 r. zatrzymany w związku z planowaną akcją zakłócenia obchodów dnia 1 Maja 

 inwigilowany przez koszalińską SB 

Kazimierz Milkiewicz 

 członek Zarządu Regionu Pomorza Zachodniego NSZZ „Solidarność” 

 w 1982 r. brał udział w tworzeniu programu działalności opozycyjnej 

 zaangażowany w druk i kolportaż ulotek antypaństwowych oraz wydawnictw „Solidarności”, skonstruował matrycę do ich wykonywania 

 objęty stałą obserwacją SB w Szczecinie 

Stanisław Seniuk 

 od 1980 r. członek Komitetu Zakładowego NSZZ „Solidarność” w PGKiM w Kostrzynie n/Odrą 

 13 XII 1981 r. internowany, do 21 VI 1982 r. przebywał w OO w Głogowie 

 po zwolnieniu z internowania działał w kostrzyńskich strukturach podziemnej „Solidarności” 

 wielokrotnie zatrzymywany przez SB 

Jadwiga Anna Tarnowska-Tierling 

 w latach 1958-1990 prowadziła Parafialną Sekcję Charytatywną przy parafii św. Andrzeja Boboli w Szczecinie 

 od 1980 r. współorganizatorka i członek Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” na Politechnice Szczecińskiej 

 po wprowadzeniu stanu wojennego współprowadziła Biskupi Komitet Pomocy 

 kolportowała niezależne pisma, m.in. „Grot”, „Tygodnik Mazowsze” 

Anna Woźniak 

 od września 1980 r. członek NSZZ „Solidarność” 

 po 13 XII 1981 r. organizowała pomoc dla represjonowanych i ich rodzin 

 w 1986 i 1987 r. skazana na karę grzywny 

 do 1989 r. kolportowała podziemne wydawnictwa, ulotki oraz znaczki 

 wielokrotnie poddawana rewizjom oraz przesłuchaniom przez SB