Publikacja Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej województw jest kolejną edycją tego
opracowania wydawanego z częstotliwością kwartalną od 1996 r. Zawiera szereg informacji
charakteryzujących sytuację społeczno-gospodarczą województw.
W I kwartale 2015 r., według wstępnego szacunku, produkt krajowy brutto (PKB) był
wyższy realnie o 3,6% w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku. Głównym czynnikiem
kreującym wzrost PKB był popyt krajowy (wpływ na tempo wzrostu gospodarczego
+2,5 p. proc.) – w wyniku pozytywnego wpływu spożycia ogółem, szczególnie w sektorze
gospodarstw domowych (wpływ odpowiednio o +2,6 p. proc. i o +2,0 p. proc.). Dodatni wpływ
na wzrost PKB miał również, notowany po raz pierwszy od IV kwartału 2013 r., eksport netto
(+1,1 p. proc.). Pozytywny wpływ popytu inwestycyjnego (+1,4 p. proc.), przy jednoczesnym
znaczącym, negatywnym wpływie przyrostu rzeczowych środków obrotowych (-1,5 p. proc.),
przełożyły się na nieznaczny ujemny wpływ akumulacji (-0,1 p. proc.).
Wartość dodana brutto w gospodarce narodowej w I kwartale 2015 r., była wyższa w skali
roku o 3,3%,. Wzrosła zarówno w przemyśle (o 4,6%), jak i w budownictwie (o 4,0%).
Zwiększenie odnotowano także w sektorach usługowych, największe w działalności
finansowej i ubezpieczeniowej (o 13,3%).
W I kwartale 2015 r. produkcja sprzedana przemysłu (w cenach stałych) była o 5,3%
wyższa niż w analogicznym okresie ub. roku (przed rokiem wzrost o 4,9%). Wzrost produkcji
przemysłowej odnotowano we wszystkich województwach, największy w pomorskim
(o 7,6%) i podlaskim (o 7,0%); najmniejszy w mazowieckim (o 0,9%) i podkarpackim
(o 1,5%). Produkcja budowlano-montażowa (w cenach stałych) w I kwartale br. była o 3,5%
wyższa niż przed rokiem, kiedy notowano wzrost o 10,6%.
W I kwartale 2015 r. badane przedsiębiorstwa niefinansowe uzyskały korzystniejsze
wyniki finansowe niż w analogicznym okresie ub. roku. Wzrost przychodów
z całokształtu działalności był większy niż kosztów ich uzyskania; w rezultacie poprawił się
wskaźnik poziomu kosztów. W skali roku poprawił się wskaźnik rentowności ze sprzedaży
produktów, towarów i materiałów. Wzrósł wskaźnik rentowności obrotu brutto
i nieznacznie – netto. Największą poprawę większości wskaźników odnotowano
w przedsiębiorstwach województwa łódzkiego, pomorskiego i zachodniopomorskiego,
a pogorszenie – w przedsiębiorstwach województwa małopolskiego, podkarpackiego
i kujawsko-pomorskiego. W ogólnej liczbie badanych podmiotów zwiększył się udział
przedsiębiorstw rentownych, wzrósł także ich udział w przychodach z całokształtu
działalności.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w I kwartale
2015 r. było o 4,0% wyższe niż w analogicznym okresie ub. roku (przed rokiem wzrost
o 4,2%). Zwiększenie wynagrodzeń odnotowano we wszystkich województwach, największe
w świętokrzyskim (o 5,9%), małopolskim (o 5,8%) oraz opolskim i pomorskim (po 5,5%);
najmniejsze – w mazowieckim (o 2,8%) oraz lubelskim i śląskim (po 3,0%). Zmniejszyła się
(o 2,1 p. proc.) rozpiętość w relacji do średniej krajowej między województwami
o najwyższym i najniższym przeciętnym wynagrodzeniu brutto w sektorze przedsiębiorstw
i wyniosła 41,7 p. proc.
W I kwartale 2015 r. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw było o 1,1%
wyższe niż w I kwartale 2014 r. (przed rokiem wzrost o 0,1%). Zwiększenie odnotowano
w 11 województwach – od 5,4% w wielkopolskim do 0,3% w podlaskim. W pozostałych
województwach wystąpił spadek – najgłębszy w świętokrzyskim (o 3,5%, przed rokiem
spadek 1,5%).
W końcu marca 2015 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 1860,6 tys. osób
bezrobotnych, tj. o 14,7% mniej niż przed rokiem. Spadek liczby bezrobotnych
zarejestrowanych odnotowano we wszystkich województwach, od 20,5% w lubuskim
do 9,9% podkarpackim.
Stopa bezrobocia rejestrowanego w końcu marca 2015 r. wyniosła 11,7%, tj. o 1,8 p. proc.
mniej niż przed rokiem. W skali roku stopa bezrobocia zmniejszyła się we wszystkich
województwach, od 2,9 p. proc. w lubuskim do 1,3 p .proc. w mazowieckim. Najniższą stopę
bezrobocia odnotowano w województwach wielkopolskim (8,0%), śląskim (9,8%)
i mazowieckim (9,9%); najwyższą – w warmińsko-mazurskim (18,8%), kujawsko-pomorskim
(15,8%) i zachodniopomorskim (15,7%).
Spadek zarówno liczby bezrobotnych (o 19,1%), jak i stopy bezrobocia (o 2,0 p. proc.
do poziomu 8,6%) wskazują również wstępne wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej
Ludności za I kwartał 2015 r. Według BAEL wzrosła liczba pracujących (o 1,7%) oraz
wskaźnik zatrudnienia (o 0,9 p. proc. do 51,1%). Korzystniejsza niż przed rokiem była relacja
osób niepracujących do pracujących. W I kwartale br. ceny towarów i usług konsumpcyjnych były niższe w porównaniu
z analogicznym okresem roku ubiegłego o 1,5% (wobec 0,6% wzrostu przed rokiem). Spadek
cen towarów i usług konsumpcyjnych obserwowano we wszystkich województwach
w granicach od 2,3% w świętokrzyskim do 0,6% w zachodniopomorskim, a spadek cen
głębszy niż przeciętnie w kraju notowano w 10 województwach. Na rynku rolnym w marcu br. ceny większości produktów pochodzenia roślinnego
w skupie i na targowiskach były znacznie niższe niż przed rokiem. Obniżyły się również
ceny żywca rzeźnego (z wyjątkiem cen żywca wołowego w skupie), mleka oraz targowiskowe
ceny prosiąt do dalszego chowu. Wstępne wyniki reprezentacyjnego badania pogłowia trzody
chlewnej, przeprowadzonego w marcu 2015 r., wskazują na utrzymującą się tendencję
wzrostową w chowie tego gatunku. W skali roku odnotowano wzrost liczebności większości
grup produkcyjno-użytkowych, z wyjątkiem loch. Zwiększenie pogłowia trzody chlewnej.
odnotowano w 10 województwach, w granicach od 0,5% w podlaskim i warmińsko-
-mazurskim do 25,0% w dolnośląskim (wobec spadku o 22,9% przed rokiem).
W województwie opolskim pogłowie trzody chlewnej pozostało na poziomie sprzed roku,
natomiast w pozostałych województwach wystąpił spadek pogłowia, w tym najgłębszy
w zachodniopomorskim (o 4,7%) i podkarpackim (o 4,5%).