Kilkadziesiąt ważnych społecznie inwestycji na obszarach wiejskich powiatu koszalińskiego, to efekt kończącej się perspektywy finansowania Unii Europejskiej. Wielomilionowe wsparcie na realizację projektów pochodziło z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. To najczęściej działania w zakresie „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej” oraz „Odnowa i Rozwój Wsi”.
- Aż miło popatrzeć, jak w ostatnim czasie zmienił się obraz polskiej i zachodniopomorskiej wsi. Na naszych oczach znaczącej poprawie uległa infrastruktura społeczna, edukacyjna, rekreacyjno-sportowa i wodno-kanalizacyjna. Mowa tu zarówno o gminach powiatu koszalińskiego, ale i o całym Pomorzu Zachodnim - mówi wicemarszałek Województwa Zachodniopomorskiego Andrzej Jakubowski
Wsparcie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w pespektywie 2007-2013 obejmuje 4 osie priorytetowe. Są to:
Oś.1: Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego,
Oś 2: Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich,
Oś 3: Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej,
Oś 4: Leader.
- Obserwując zmiany zachodniopomorskiej wsi jestem przekonany, że Pomorze Zachodnie w sposób właściwy i widoczny wykorzystało w bieżącej perspektywie środki Europejskiego Funduszu Rolnego - uważa wicemarszałek Województwa Zachodniopomorskiego Andrzej Jakubowski. - W ramach 4 osi priorytetowych powstały przecież place zabaw, świetlice wiejskie, chodniki i drogi, oświetlenie ulic, pojemniki na segregację odpadów oraz infrastruktura wodno-kanalizacyjna. Nie zapominajmy także o targowiskach miejskich - przekonuje Andrzej Jakubowski.
W latach 2007-2013 w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich do dyspozycji Pomorza Zachodniego było ponad 600 milionów złotych.
Ponad 270 milionów złotych wydatkowanych zostanie na działania „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej”. To w ich ramach przeprowadzano projekty w zakresie gospodarki i segregacji odpadów, odnawialnych źródeł energii czy budowy targowisk miejskich pod nazwą „Mój Rynek”. Prawie 125 milionów złotych zaplanowano na inicjatywy związane z podejściem LEADER. Niewiele mniej, bo prawie 124 miliony złotych przeznaczono na poprawę infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa przez gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi. Aż 87 milionów złotych pochłonęły zaś zadania dotyczące „Odnowy i Rozwoju Wsi”. Były to najczęściej budowy i remonty świetlic wiejskich, modernizacje placów zabaw i boisk sportowych, ale nie zabrakło również tworzenia infrastruktury turystycznej jak ścieżki rowerowe czy organizacji imprez kulturalnych, edukacyjnych, promocyjnych i sportowo-rekreacyjnych.
W wykorzystaniu pomocy PROW na lata 2007-2013 aktywnie uczestniczyły gminy powiatu koszalińskiego. Do wyróżniających się należą z pewnością: Gmina Polanów, Gmina Mielno, Gmina Bobolice i Gmina Sianów. Dobre pomysły wdrażały również w życie: Gmina Biesiekierz, Gmina Będzino i Gmina Świeszyno.
- 1800 - prawie tyle umów podpisanych zostało w perspektywie 2007-2013. Zakończono już realizację blisko 1200 zadań. To ogromny wkład pracy samorządu województwa, a przede wszystkim naszych partnerów - czyli beneficjentów projektów, którymi są najczęściej gminne i powiatowe samorządy Pomorza Zachodniego
- 1800 - prawie tyle umów podpisanych zostało w perspektywie 2007-2013. Zakończono już realizację blisko 1200 zadań. To ogromny wkład pracy samorządu województwa, a przede wszystkim naszych partnerów - czyli beneficjentów projektów, którymi są najczęściej gminne i powiatowe samorządy Pomorza Zachodniego - akcentuje wicemarszałek Województwa Zachodniopomorskiego Andrzej Jakubowski.
PROW a Powiat Koszaliński
A jak zmienił się powiat koszaliński dzięki środkom PROW? W zgodnej opinii gminnych samorządowców - bardzo. To tu na realizację tylko 31 inwestycji przeznaczono wsparcie w wysokości blisko 15 milionów złotych. Jak zaznaczają włodarze gmin i miast powiatu koszalińskiego, bez unijnego dofinansowania część projektów nie miałoby szans powodzenia ze względu na ograniczone możliwości budżetowe.
Najwięcej bo ponad 8,5 miliona złotych to wsparcie działań w zakresie „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej”, blisko 4 miliony dotyczyło działań w zakresie Odnowy i Rozwoju Wsi”, a prawie 2,3 miliona złotych inicjatyw na rzecz
Najwięcej bo ponad 8,5 miliona złotych to wsparcie działań w zakresie „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej”, blisko 4 miliony dotyczyło działań w zakresie Odnowy i Rozwoju Wsi”, a prawie 2,3 miliona złotych inicjatyw na rzecz „Odnowy i Rozwoju Wsi” realizowane przez Lokalne Stowarzyszenia Rozwoju.
Dobrym przykładem na wykorzystanie wsparcia PROW na lata 2007-2013 mogą być inwestycje w Gminie Polanów. Na jej terenie powstały w pełni wyposażone place zabaw w miejscowościach: Jacinki, Gołogóra, Garbno, Rekowo, Chocimino, Sowinko, Krytno, Karsina, Rosocha, Powidz, Polanów, Domachów, Buków, Świerczyn, Dadzew i Żydów. Ponadto udało się wybudować 2 świetlice wiejskie w Nacławiu i Kościernicy oraz doposażyć świetlicę w Gołogórze. Środki PROW pozwoliły na remont dachu kościoła filiarnego pw. Zwiastowania NMP w Krągu. Położono również 12 kilometrów sieci kanalizacji sanitarnej w Polanowie, Rzeczycy Wielkiej, Dadzewie i Jacinku i przeprowadzono oba etapy rewitalizacji parku miejskiego w Polanowie.
- Program Rozwoju Obszarów Wiejskich od wielu lat stanowi dla Gminy Polanów główne źródło finansowania inwestycji wodno-kanalizacyjnych, zagospodarowania przestrzeni publicznej, oraz inwestycji w infrastrukturę kulturalną, turystyczną i rekreacyjną. W sumie uzyskane wsparcie to ponad 5 milionów złotych. Z całą pewnością realizacja zaplanowanych przez nas operacji przyczyniła się do faktycznej poprawy jakości życia mieszkańców - przyznaje burmistrz Polanowa Grzegorz Lipski.
Społeczną służebność funduszy PROW widać w Gminie Mielno. Środki unijne skierowane dla obszarów wiejskich umożliwiły budowę placu rekreacyjnego wyposażonego w drabinki, huśtawki, piaskownice i zjeżdżalnię przy świetlicy wiejskiej w Mielenku. Dzięki wsparciu Europejskiego Funduszu Rolnego wybudowano nowoczesne zejście wraz z tarasem widokowym na plaże w Łazach. Ponadto zakupiono samochód do selektywnej zbiórki odpadów w gminie, a przy Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Unieściu powstał teren rekreacyjno-sportowy z kompleksem boisk do piłki nożnej, koszykówki i siatkówki.
- Od kilku lat sięgamy po środki z PROW i to z dużym powodzeniem. Realizujemy różnorodne projekty, służące naszym mieszkańcom, ale także odwiedzającym nasza gminę turystom. Projekty te nie tylko zmieniają wizerunek obszarów wiejskich, ale tworzą przyjazny klimat dla uprawiania sportu, rekreacji i zabawy na świeżym powietrzu - twierdzi wójt Mielna Olga Roszak-Pezała.
W Gminie Bobolice pozyskane dofinansowanie PROW wykorzystano z kolei na wybudowanie sieci wodociągowej na odcinku Bożniewice-Wojęcino, remont budynku Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury oraz modernizację świetlic wiejskich w Kłaninie i Kurowie w ramach Centrum Aktywności Społeczno-Kulturalnej.
- Jestem przekonana, że bez współfinansowania naszych inwestycji ze środków EFRROW, budżet Gminy nie byłby w stanie zrealizować inwestycji w najbliższym czasie i planowanym zakresie - uważa burmistrz Bobolic Mieczysława Brzoza.
Ciekawe inicjatywy podjęto również w Gminie Sianów. To na jej terenie dzięki wsparciu PROW powstało 11 placów zabaw i 5 boisk wielofunkcyjnych. Wybudowano lub zmodernizowano 5 świetlic wiejskich, a także wykonano nową kanalizację sanitarną, która ułatwiła życie mieszkańcom Suchej Koszalińskiej.
- Program Rozwoju Obszarów Wiejskich to pierwszy program, który w szerokim zakresie reaguje na potrzeby społeczne mieszkańców terenów wiejskich. Staramy się wykorzystać jego możliwości maksymalnie - mówi burmistrz Sianowa Maciej Berlicki.
Z kolei w Gminie Świeszyno dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rolniczego skierowanego na tereny wiejskie wykorzystano nie tylko na budowę świetlic wiejskich, ale również na wykonanie kanalizacji sanitarnej na odcinku Dunowo-Strzekecino-Świeszyno.
W Będzinie oprócz budowy blisko3,5 kilometrowego odcinka kanalizacji ściekowej, gmina zainwestowała w otwarcie Ośrodka Kultywowania Tradycji Lokalnych i Pożarniczych, a w Tymieniu utworzono Dom Ludowy wraz z zapleczem bibliotecznym.
Nie inaczej jest w Gminie Manowo czy Gminie Biesiekierz. Jak przekonują ich wójtowie: Roman Kłosowski i Marian Hermanowicz, bieżąca perspektywa PROW pozwala realizować projekty adresowane niemal do wszystkich grup społecznych. Dla przykładu w podmanowskim Kretominie wybudowano kanalizację ściekową, a w Gminie Biesiekierz utworzono sieć 13 placów zabaw i miejsc sportowo-rekreacyjnych o wymownej nazwie „Serca Wsi”.
Kończąca się obecna perspektywa PROW skłania do podsumowań, ale jednocześnie z początkiem 2014 roku rozpoczęła dyskusję nad nowym kształtem programu w latach 2014-2020. To z inicjatywy Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przeprowadzono lokalne konsultacje z przedstawicielami agencji rolniczych, kółek i izb rolniczych oraz przedstawicielami polskich samorządów. Spotkanie takie odbyło się również w Szczecinie, na początku marca br. Ponad 150 osób dyskutowało i zgłaszało swoje uwagi do projektu programu zaproponowanego przez MRiRW.
- Program Rozwoju Obszarów Wiejskich to ogromne możliwości zarówno w działalności rolniczej jak i pozarolniczej - przyznaje wicemarszałek Województwa Zachodniopomorskiego Andrzej Jakubowski. - Nowa perspektywa unijna, dotyczy to także Europejskiego Funduszu Rolnego, może być ostatnią, w której tak ogromna pula środków trafi do Polski i Pomorza Zachodniego. Musimy ją zatem wykorzystać w najwłaściwszy sposób tak, aby poprzez podniesienie poziomu innowacyjności oraz dalszą poprawę stanu gospodarki i technologii, stać się konkurencją dla regionów i krajów Europy Zachodniej - podkreśla Andrzej Jakubowski.
W nowej perspektywie unijnej Polska może liczyć na 42,4 miliarda euro wsparcia dla terenów wiejskich. W samym Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 będzie to prawie 14 miliardów euro. Według przedstawionych wstępnie priorytetów najwięcej, bo ponad 4 miliardy euro przeznaczone zostaną na obszar ochrony eksporterów. Tyle samo środków ma być skierowanych na inicjatywy w obszarze związanym z poprawą konkurencyjności. 230 milionów euro otrzymają z kolei działania dotyczące transferu wiedzy i innowacji