Poprzez zadania zamieszone w arkuszach sprawdzianu bada się poziom opanowania umiejętności określonych w Standardach wymagań egzaminacyjnych będących podstawą przeprowadzenia sprawdzianu w klasie szóstej szkoły podstawowej. Sprawdzian nie wykracza poza treści zawarte w Podstawie programowej kształcenia ogólnego. Podczas sprawdzianu oceniany jest poziom opanowania umiejętności ujętych w pięć obszarów standardów wymagań egzaminacyjnych: czytanie, pisanie, rozumowanie, korzystanie z informacji oraz wykorzystywanie wiedzy w praktyce.
Sprawdzian będzie trwał 60 min, a maksymalnie będzie można uzyskać 40 punktów. W Koszalinie, organizuje i nadzoruje go Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu. W szkołach za przygotowanie i przeprowadzenie sprawdzianu odpowiada przewodniczący szkolnego zespołu egzaminacyjnego (dyrektor szkoły). Uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych mogą otrzymać dostosowane arkusze oraz zdawać egzamin w indywidualnie przystosowanych warunkach.
Sprawdzian ma charakter powszechny i obowiązkowy, tzn. że musi do niego przystąpić każdy szóstoklasista z wyjątkiem uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym, znacznym i głębokim. Dla uczniów, którzy nie przystąpią do sprawdzianu z powodu wypadków losowych w pierwszym terminie, dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej wyznaczy dodatkowy termin. Uczeń, który nie przystąpi do sprawdzianu w dodatkowym terminie, powtórzy ostatnią klasę szkoły podstawowej i przystąpi do sprawdzianu w następnym roku.
Wyniki sprawdzianu odpowiednia okręgowa komisja egzaminacyjna prześle do szkół nie później niż na 7 dni przed zakończeniem zajęć dydaktyczno-wychowawczych, a w przypadku dodatkowych terminów do 31 sierpnia. Wyniki sprawdzianu nie mają wpływu na ukończenie szkoły podstawowej.