Z perspektywy mieszkańców sprawa granic przełożyła się na realny problem: kto odpowiada za dostarczanie wody i odbiór ścieków? Infrastruktura wodno‑kanalizacyjna w Łazach należy w całości do Ekoprzedsiębiorstwa sp. z o.o. – komunalnej spółki gminy Mielno. Po zmianie granic gmina Sianów korzystała z tej sieci, nie podpisując umowy na hurtowe dostawy wody i odbiór ścieków. Jeszcze w 2024 r. władze Wód Polskich próbowały doprowadzić do porozumienia, lecz obie strony obstawały przy swoich stanowiskach. W październiku 2024 r. wygasła tymczasowa umowa regulująca dostawy, a spór o pieniądze narastał.
Co dokładnie stało się w sierpniu 2025 r.?
13 sierpnia prezes Ekoprzedsiębiorstwa, Wioletta Dymecka, poinformowała, że spółka od 19 sierpnia 2025 r. wstrzymuje działanie należących do niej sieci wodociągowych i kanalizacyjnych na terenie Łaz. W piśmie wysłanym do burmistrza Sianowa, wojewody zachodniopomorskiego i kilku ministerstw spółka tłumaczy, że: Gmina Sianów mimo licznych wezwań nie uregulowała należności za wodę i ścieki dostarczane od początku 2025 r.; termin płatności faktur minął, a dług wraz z naliczonymi odsetkami sięga ponad 644 tys. zł. W piśmie podano również, że faktury z terminem płatności do 15 sierpnia opiewają na kolejne 330 040 zł i najpewniej też nie zostaną zapłacone. Wartość wszystkich wystawionych dokumentów, wraz z korektami, to prawie 1 mln zł. Spółka przygotowuje pozew sądowy przeciwko gminie Sianów i traktuje przesłane pismo jako ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty.
Dotychczasowe udostępnianie sieci było „tymczasowo tolerowane” ze względów społecznych, ale dalsze utrzymywanie dostaw bez zapłaty zagraża stabilności finansowej spółki i gminy Mielno.
W praktyce decyzja Ekoprzedsiębiorstwa oznacza, że we wtorek 19 sierpnia 2025 r. w Łazach nie popłynie woda z kranów i nie będą odbierane ścieki, chyba że gmina Sianów zawrze stosowną umowę lub przejmie sieć. Prezes spółki przekazała, że powiadomiła o wstrzymaniu dostaw sanepid, wojewodę i inne instytucje, by przygotowały się na przerwę w dostawach.
Przyczyny konfliktu: pieniądze, prawo i polityka
Po decyzji o zmianie granic wiele spraw pozostało nieuregulowanych. Choć gmina Sianów przejęła tereny i mieszkańców Łaz, to infrastruktura nadal jest własnością Ekoprzedsiębiorstwa z Mielna. Burmistrz Mielna jeszcze przed wejściem w życie rozporządzenia wyłączył Łazy z zezwolenia spółki na dostarczanie wody, argumentując, że nie chce świadczyć usług poza własnym obszarem. Wody Polskie podkreślały w 2025 r., że brak porozumienia powoduje „realny problem” dla mieszkańców i apelowały o zawarcie ugody.
Gmina Sianów uznała jednak, że sieć powinna nadal działać na dotychczasowych zasadach – bez dzierżawy lub wykupu, ponieważ zgodnie z ustawą o samorządzie, wraz ze zmianą granic gmina wstępuje w wszystkie prawa i obowiązki poprzednika. Spór o własność i odpłatność za sieć trwa więc od ponad dwóch lat. Próbę przejęcia Łaz przez Mielno w 2024 r. poparł wojewoda zachodniopomorski, ale rząd nie uwzględnił tego w projekcie rozporządzenia. Burmistrz Sianowa Maciej Berlicki przypominał, że Łazy zostały przeniesione do jego gminy decyzją Rady Ministrów z 25 lipca 2022 r.
Co dalej?
Ekoprzedsiębiorstwo deklaruje, że przywrócenie działania sieci będzie możliwe dopiero po przejęciu infrastruktury przez gminę Sianów i rozpoczęciu przez nią wykonywania zadań własnych na tym terenie. Spółka informuje, że nie wznowi usług w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków tak, jak to było przed 1 stycznia 2023 r., a skutkiem obecnego sporu może być nawet faktyczna likwidacja sieci.
W praktyce piłka leży po stronie gminy Sianów i rządu. Jeżeli gmina nie zapłaci zaległości ani nie zdecyduje się wydzierżawić lub wykupić sieci od Ekoprzedsiębiorstwa, mieszkańcy Łaz będą musieli znaleźć inne źródło zaopatrzenia w wodę (np. studnie głębinowe) i sposób odprowadzania ścieków. Sprawa ma także wymiar polityczny – w 2025 r. władze centralne mogły przywrócić Łazy do gminy Mielno, lecz zgodnie z projektem rozporządzenia przyjętym w lipcu 2024 r. Łazy pozostają częścią gminy Sianów. To właśnie ten brak decyzji rządu i bezczynność gminy Sianów – jak podkreśla w swoim piśmie spółka – skłoniły Mielno do wstrzymania dopłat do wody i ścieków.
Konsekwencje dla mieszkańców
Przerwa w dostawach wody i ścieków może być szczególnie dotkliwa dla turystycznego sołectwa w pełni sezonu wakacyjnego. Choć Ekoprzedsiębiorstwo wysłało stosowne powiadomienia do sanepidu, wojewody i mediów, to ostateczne rozwiązanie problemu zależy od rozmów między samorządami oraz decyzji władz centralnych. Mieszkańcy obawiają się, że zostaną zakładnikami sporu o pieniądze i prestiż między gminami.
Na razie pewne jest jedno: od 19 sierpnia 2025 r. Łazy zostaną odcięte od miejskiego wodociągu i kanalizacji. To symboliczny finał długotrwałego sporu, w którym ponad dwa lata zabrakło porozumienia, a polityczne decyzje na szczeblu centralnym przełożyły się na realne kłopoty zwykłych ludzi.