Obywatele zmartwieni kosztami życia na początku nowej kadencji Parlamentu

Rosnące ceny i koszty życia (42%) oraz sytuacja gospodarcza (41%) były głównymi tematami, które zmotywowały obywateli Europy do głosowania w ostatnich wyborach europejskich w czerwcu tego roku. Jedna trzecia wyborców (34%) twierdzi, że sytuacja międzynarodowa była tematem, który zachęcił ich do oddania głosu, natomiast podobna liczba osób wspomina obronę demokracji i praworządności (32%). Osoby, które nie głosowały, również wskazują, że koszty życia (46%) oraz sytuacja gospodarcza (36%) mogłyby je zmotywować do udziału w wyborach.

W przypadku Polski podobnie jak w skali całego kontynentu najważniejszym tematem motywującym do pójścia do urn były Rosnące ceny, koszty życia (45%). Na drugim miejscu respondencie umieścili kwestię obronności i bezpieczeństwa UE (41%), na trzecim zaś uplasowała się sytuacja gospodarcza.

Przewodnicząca Parlamentu Europejskiego, Roberta Metsola, komentując wyniki badania, mówi: „W czerwcu ubiegłego roku ludzie w całej Europie oddali swoje głosy, a my odnotowaliśmy najwyższą frekwencję w wyborach do Parlamentu Europejskiego od 30 lat. Powierzyli nam mandat do działania, do dostarczania odpowiedzi i rozwiązań, które wniosą pozytywną zmianę w ich codziennym życiu. Zrealizujemy to. W nadchodzących tygodniach Parlament Europejski podda analizie nowy skład Komisji Europejskiej, aby upewnić się, że zajmie się kwestiami, które są priorytetowe dla obywateli: kosztami życia, stanem naszej gospodarki, demokracją, praworządnością, migracją i bezpieczeństwem. Parlament Europejski będzie kontynuował prace, aby głos obywateli miał znaczenie w UE.”

Wysokie poparcie dla UE i zaufanie do demokracji parlamentarnej

Pomimo problemów gospodarczych, poparcie dla UE pozostaje wysokie. Wyniki badania wskazują, że obywatele są optymistycznie nastawieni do przyszłości UE (65%) i nadal mają pozytywne zdanie na jej temat (48%, przy czym tylko 16% deklaruje negatywny obraz UE). Członkostwo w UE również odbierane jest pozytywnie. Siedmiu na dziesięciu (70%) Europejczyków uważa, że ich kraj odniósł korzyści z członkostwa w UE, a ten wskaźnik pozostaje stabilny w ostatnich latach. W całej UE istnieją cztery główne powody, dla których członkostwo jest uznawane za korzystne: zwiększona współpraca między państwami członkowskimi (36%), ochrona pokoju i wzmocnienie bezpieczeństwa (32%), wkład UE we wzrost gospodarczy (28%) oraz tworzenie nowych miejsc pracy (24%).

Polscy obywatele są nastawieni do przyszłości UE ponad przeciętnie dobrze. Aż 78% respondentów myśli o niej optymistycznie, przy czym tylko 19% postrzega ją pesymistycznie. Warto wspomnieć tutaj, że pozytywne skojarzenia, Unia Europejska wywołuje wśród 48% respondentów przy zaledwie 10% skojarzeń negatywnych. Polacy w większości (81%) uważają członkostwo w Unii Europejskiej za korzystne, przede wszystkim ze względu na: nowe możliwości zatrudnienia (39%), poprawę standardu życia obywateli (33%), ochronę pokoju i wzmacniania bezpieczeństwa oraz wzrostu gospodarczego (po 27%).

Zaufanie do europejskiej demokracji parlamentarnej jest szczególnie wysokie na początku dziesiątej kadencji Parlamentu Europejskiego: 42% obywateli ma pozytywny obraz Parlamentu Europejskiego — jest to najwyższy wynik w historii dla tego wskaźnika.

W Polsce zaufanie do europejskiej demokracji parlamentarnej, również jest na wysokim poziomie, bo aż 49% deklaruje względem niej pozytywny stosunek.

Europejczycy potwierdzili swoje poparcie dla demokracji w UE podczas czerwcowych wyborów europejskich. Frekwencja wyniosła 50,74%, co stanowi najwyższy wynik od 30 lat i jest zbliżony do tego z 2019 roku. W porównaniu z wyborami europejskimi z 2019 roku, frekwencja wzrosła w 16 z 27 krajów. O tym, że głosowanie ma znaczenie, świadczy również fakt, że 56% obywateli zgadza się z tym, że ich głos liczy się w UE — co oznacza wzrost o 8 punktów procentowych w porównaniu z lutym/marcem 2024 roku (48%).

W Polsce przy urnach zameldowało się 41% uprawnionych do głosowania obywateli. Był to spadek o około 5 punktów procentowych w porównaniu do roku 2019.

Analiza tego powyborczego badania sugeruje, że głosowanie w wyborach europejskich staje się nawykiem dla wielu obywateli. Zapytani, dlaczego głosowali, 46% wyborców odpowiedziało, że robią to zawsze, 42% uznało to za swój obywatelski obowiązek, a 20% stwierdziło, że chcieli wesprzeć partię polityczną, z którą się identyfikują. Decyzja, na kogo głosować w wyborach do Parlamentu Europejskiego 2024, była głównie oparta na tym, jak bliskie były propozycje partii wobec idei i wartości wyborców. Propozycje danej partii dotyczące kwestii europejskich były najczęstszym powodem wyboru, podanym przez 47% (+4 pp. od 2019 r.) wyborców.

Obywatele Polski zapytani dlaczego głosowali, podobnie jak obywatele całej wspólnoty w większości odpowiedzieli, że robią to zawsze (36%). 32% Respondentów z Polski uznaje akt głosowania za swój obywatelski obowiązek, a 18% wierzy, że ich głosując w wyborach europejskich może coś zmienić.

Decyzja o tym na kogo oddać swój głos, opierała się najczęściej na nawykach głosujących (42%) oraz bliskości propozycji partii w sprawach krajowych i europejskich wobec przekonaniom i wartościom obywateli (po 36%).

Pełne wyniki są dostępne: tutaj.

Powyborcze badanie Eurobarometru Parlamentu Europejskiego zostało przeprowadzone przez agencję badawczą Verian (wcześniej Kantar Public) w okresie od 13 czerwca do 8 lipca 2024 roku we wszystkich 27 państwach członkowskich UE. Badanie odbyło się metodą wywiadów bezpośrednich, z dodatkowymi wywiadami wideo (CAVI) w Czechach, Danii, Finlandii i na Malcie. Łącznie przeprowadzono 26 349 wywiadów. Wyniki dla UE zostały zważone zgodnie z wielkością populacji w każdym kraju. Oprócz procedury ważenia opartej na zmiennych socjodemograficznych (ważenia post stratyfikacyjne na podstawie płci i wieku, regionu oraz urbanizacji), wyniki dotyczące pytań związanych z wyborami europejskimi w tym badaniu zostały zważone zgodnie z rzeczywistą krajową frekwencją.