NFZ: Program dla kobiet i mężczyzn po 40-tce - Profilaktyka 40 PLUS

Celem programu jest wczesne wykrycie chorób układu krążenia oraz nowotworowych, które należą do najczęstszych przyczyn przedwczesnych zgonów Polaków. Ze statystyk wynika, że w tym wieku znacząco wzrasta ryzyko nadciśnienia, cukrzycy i miażdżycy. Ponadto u osób po 40-tce mogą się również zaostrzyć choroby przewlekłe, w tym: układu krążenia, pokarmowego, odpornościowego, hormonalnego, moczowego a także choroby skóry i tarczycy oraz choroby układu oddechowego.

Do tej pory w naszym województwie wykonano w ramach programu ponad 138 tys. badań. 

Częściej z programu korzystają kobiety – wykonały prawie 83 tys. badań (82 944), niż mężczyźni – niecałe 55,5 tys. badań (55 393) (w marcu br. było odpowiednio: 77,8 tys. i 51,7 tys. badań).

Jakie badania można wykonać

W ramach programu, w zależności od wskazań wynikających z ankiety, wykonywane są:   

•morfologia krwi obwodowej z wzorem odsetkowym i płytkami krwi

•stężenie cholesterolu całkowitego albo kontrolny profil lipidowy

•stężenie glukozy we krwi

•próby wątrobowe: AlAT, AspAT, GGTP

•poziom kreatyniny we krwi

•badanie ogólne moczu

•poziom kwasu moczowego we krwi

•krew utajona w kale – metodą immunochemiczną (iFOBT).

Pakiet badań diagnostycznych dla mężczyzn obejmuje dodatkowo badanie w kierunku raka prostaty: PSA – antygen swoisty dla stercza całkowity.  

Pakiet obejmuje także: pomiar ciśnienia tętniczego, masy ciała, wzrostu, obwodu w pasie oraz obliczenie wskaźnika masy ciała (BMI).

Jak otrzymać skierowanie

Aby otrzymać skierowanie na badania, należy wypełnić ankietę. 

Można to zrobić samodzielnie - na swoim Internetowym Koncie Pacjenta (IKP); dzwoniąc na infolinię 800 100 101 (działa od 8.00-18.00);  w przychodni POZ, która uczestniczy w programie lub w aplikacji mojeIKP.

Na podstawie e-skierowania można się zarejestrować na badania w dowolnie wybranej placówce. Można to zrobić na IKP lub bezpośrednio, dzwoniąc do realizatora programu. Na badania należy zabrać dowód osobisty.

Kto realizuje program 

W województwie zachodniopomorskim program realizuje 89 pracowni diagnostycznych. 

W części szczecińskiej województwa najwięcej wykonawców jest w Szczecinie (32); w Stargardzie (3),  po 2 podmioty w Bezrzeczu, Goleniowie, Gryfinie, Nowogardzie i Świnoujściu. 

Po jednym w Mierzynie, Załomiu, Pyrzycach, Choszcznie,  Gryficach, Kamieniu Pomorskim i Dębnie.

W części koszalińskiej: najwięcej podmiotów jest w Koszalinie (14), w Szczecinku (6), w Kołobrzegu (4), po 2 w Połczynie-Zdroju, Świdwinie i Wałczu; po jednym w Białogardzie; w Sławnie i Darłowie w powiecie sławieńskim; w Będzinie i  Bobolicach w powiecie koszalińskim; oraz w Grzmiącej i Wierzchowie w powiecie szczecineckim.

Wykaz teleadresowy realizatorów programu publikowany jest na stronie internetowej ZOW NFZ: www.nfz-szczecin.pl/ w aktualnościach Dla Pacjenta (https://www.nfz-szczecin.pl/viac4_news_3595_realizatorzy_programu_profilaktyka_40_plus_w_wojewodztwie_zachodniopomorskim.htm)

Jak się przygotować do badań?

Większość badań krwi powinno się wykonywać na czczo, tzn. przed pierwszym posiłkiem, między godz. 7:00 a 9:30 rano. W dniu poprzedzającym badanie zaleca się spożycie do godz. 18 lekkiej kolacji - bezmięsnej i bezalkoholowej (13-godzinna przerwa w spożywaniu posiłków). 

Przed planowanym badaniem moczu należy unikać znacznego wysiłku fizycznego, który może spowodować pojawienie się w moczu lub zwiększenie stężenia białka i ciał ketonowych. Zaleca się również dokładne umycie okolicy ujścia cewki moczowej ciepłą wodą bez środków myjących i dezynfekujących. Przynajmniej dzień przed planowanym oddaniem moczu do badania zaleca się powstrzymanie od stosunków płciowych. Materiałem do badania jest mocz poranny, ze środkowego strumienia, który należy pobrać do jałowego pojemnika kupionego w aptece.

Badania i co dalej

Program Profilaktyka 40 Plus pozwala bezpłatnie wykonać pakiet badań ułatwiających rozpoznanie chorób. Jeśli wyniki podstawowych badań są niepokojące, lekarz może skierować pacjenta na diagnostykę poszerzoną lub na konsultację do innych lekarzy specjalistów np.: onkologa, diabetologa, reumatologa czy kardiologa. 

Ponowienie badań po upływie 12 miesięcy

Osoby, które skorzystały już z programu, mogą ponowić badania po upływie co najmniej 12 miesięcy od poprzednich. Drugie skierowanie jest generowane z systemu automatycznie (w ciągu siedmiu dni) na ten sam zakres badań, co poprzednio. Nie trzeba ponownie wypełniać ankiety.