Stan epidemii w Polsce. Możliwe wprowadzenie wielu ograniczeń i tzw. strefy zero

W piątek wieczorem premier Mateusz Morawiecki i minister zdrowia Łukasz Szumowski poinformowali, że w związku z pandemią koronawirusa w Polsce wprowadzony został stan epidemii. 

- Wspólnie z ministrem spraw wewnętrznych i administracji podpisaliśmy rozporządzenie wprowadzające stan epidemii w Polsce. Nakłada nowe obowiązki i prerogatywy, żeby zapobiec rozprzestrzenianiu się koronawirusa - powiedział Szumowski.

- Dziś ponad 400 osób zakażonych jest koronawirusem, a 900 osób jest hospitalizowanych. To upoważnia mnie do podpisania rozporządzenia wprowadzającego stan epidemii - dodał minister zdrowia. 

Wprowadzamy stan epidemii, który daje odpowiednim organom państwowym nowe uprawnienia, ale na nas wszystkich nakłada również nowe obowiązki. Zawieszamy zajęcia edukacyjne aż do Świąt Wielkanocnych. Lekcje będą odbywać się poprzez platformy e-learningowe. Podwyższamy kary za złamanie kwarantanny. Państwo nie może być pobłażliwe w czasie, gdy miarą jego skuteczności jest liczba zarażonych, a ceną za nieposłuszeństwo – czyjeś zdrowie lub życie. Mateusz Morawiecki podkreślił, że kwarantanna narodowa, nie będzie oznaczała złagodzenia reguł, a najbliższe tygodnie muszą być czasem zbiorowej dyscypliny. Poinformował również o wdrażaniu aplikacji, która ma za zadanie wsparcie w dochowaniu kwarantanny.

Ogłoszenie stanu epidemii w kraju – to trudna decyzja, ale gdy popatrzymy na wzrosty w krajach takich jak Francja, Niemcy, Hiszpania, Włochy, to trudne decyzje i niezwykle odpowiedzialne zachowania wszystkich Polaków, są decyzjami ratującymi czyjeś życie – zaznaczył minister zdrowia Łukasz Szumowski. Ustawa o chorobach zakaźnych pozwala m.in. ministrowi zdrowia wyznaczyć rolę personelu medycznego i innych osób, w zwalczaniu epidemii na terenie Polski. Wojewodowie mają takie upoważnienie na terenie swoich województw.

Z kolei minister edukacji narodowej Dariusz Piontkowski poinformował o decyzji przedłużenia zamknięcia placówek oświatowych i szkół wyższych do świąt Wielkanocy. Dodał, że będzie wprowadzony obowiązek realizowania podstaw programowych od 25 marca, aby nauczyciele mogli systematycznie przekazywać wiedzę i mogli wystawiać oceny.

Ogłoszenie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii pozwala Radzie Ministrów określić rozporządzeniem zagrożony obszar oraz kilka rodzajów stref. Mogą być to tzw. strefy zero - zdefiniowane jako obszary, na których wystąpiły stany epidemii, bezpośrednio wokół ogniska wirusa. Podlegają one zakazom, nakazom oraz środkom kontroli. Władze mogą zakazać chorym lub podejrzanym o zachorowanie opuszczania stref zero.

Wokół strefy zero może rozciągać się strefa buforowa. To obszar podlegający takim ograniczeniom jak zakaz przemieszczania się ludzi. Rząd może też określić inne strefy - np. zagrożenia, gdzie możliwe jest ryzyko wystąpienia stanu epidemii; zagrożonego obszaru - jednej lub kilku jednostek podziału terytorialnego kraju oraz miejsca kwarantanny - odrębnych obiektów budowlanych przeznaczonych do czasowego pobytu osób chorych lub podejrzanych o zachorowanie, w których przechodzą kwarantannę.

Stan epidemii pozwala m.in. na wprowadzenie czasowego ograniczenia określonego sposobu przemieszczania się, oraz funkcjonowania instytucji lub zakładów pracy. Zgodnie z ustawą można nakazać udostępnienie nieruchomości, lokali, czy terenów i dostarczenia pojazdów do działań przeciwepidemicznych.

Wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii pozwala też na wprowadzenie czasowej reglamentacji zaopatrzenia w określonego rodzaju artykuły, obowiązku poddania się badaniom lekarskim oraz stosowaniu innych środków profilaktycznych i zabiegów przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie, w tym obowiązkową kwarantannę i zakaz opuszczania jej obszaru.