Grupy ryzyka pod szczególną ochroną
Działania jednostek samorządowych pozwalają na upowszechnienie szczepień przeciwko grypie, które stanowią największą ochronę przed groźnym wirusem. Bezpłatne szczepienia przeciw grypie są szczególnie ważne dla osób z grup ryzyka: przewlekle chorych, diabetyków, seniorów, kobiet w ciąży i dzieci. Grypa najczęściej atakuje zimą – szczyt zachorowalności przypada w pierwszych trzech miesiącach roku. W przypadku seniorów, dzieci, kobiet w ciąży czy przewlekle chorych szczepionka przeciw grypie zapobiega nie tylko zachorowaniu, ale przede wszystkim wystąpieniu groźnych dla zdrowia i życia powikłań pogrypowych. Prawdopodobieństwo ich wystąpienia wśród osób po 65 roku życia wzrasta niemal trzykrotnie. W tej populacji wiekowej odnotowano aż 90% zgonów wywołanych grypą i jej powikłaniami. Wyszczepialność seniorów powoli wzrasta, głównie za sprawą 50% refundacji szczepionek przeciw grypie wprowadzonej rok temu. By zwiększyć ochronę osób starszych uczestnicy Debaty wskazali na potrzebę umieszczenia szczepionek przeciw grypie na liście bezpłatnych leków dla seniorów 75+, kat. „S”. Zaapelowali także o wprowadzenie szczepionki przeciw grypie do postulowanego przez rząd projektu ustawy i spisu leków bezpłatnych dla kobiet w ciąży, leki w kat. ”C”.
U kobiet w ciążyzachorowanie na grypę może wiązać się ze skutkami wykraczającymi daleko poza skutki infekcji wirusowej, powodując także ryzyko dla nienarodzonego dziecka. 55% powikłań grypy występuje u kobiet w drugim lub trzecim trymestrze ciąży i są to najczęściej zapalenie płuc, ostra niewydolność oddechowa u matki, zwiększone ryzyko poronienia, porodu przedwczesnego, obumarcia wewnątrzmacicznego płodu, zaburzenia rytmu serca u płodu, zwiększone ryzyko rozwiązania ciąży cięciem cesarskim. Dodatkowo szczepienie przeciw grypie kobiety w ciąży chroni również jej nienarodzone dziecko, nawet do 6 miesiąca już po jego urodzeniu – tłumaczydr hab. n. med. Aneta Nitsch-Osuch, ekspert Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy.
Tegoroczny sezon grypowy będzie wyjątkowy również za sprawą wprowadzenia nowej szczepionki przeciw grypie dla dzieci, podawanej donosowo, wskazanej dla dzieci od 2 do 18 roku życia. Goście Flu Forum wyrazili nadzieję, że nowa nieinwazyjna forma szczepień zwiększy bardzo niski, jednoprocentowy poziom zaszczepienia dzieci przeciw grypie.
Zwiększenie dostępności szczepień
Jedną z przyczyn niskiej wyszczepialności jest ograniczona wydolność systemu, w którym realizowane są szczepienia. Uczestnicy Debaty poruszyli kwestię możliwości usprawnień dotyczących realizacji szczepień przeciw grypie w zakładach opieki zdrowotnej. Postulują rozszerzenie kompetencji pielęgniarek, które po odpowiednim przeszkoleniu będą mogły wykonać badanie kwalifikujące przed szczepieniem oraz przepisywać szczepionki. Istotną kwestią, na którą zwrócili uwagę, jest także potrzeba wyeliminowana kilku barier prawnych. Jednym z rozwiązań, które może znacząco usprawnić wykonywanie szczepień i w konsekwencji wpłynąć na zwiększoną wyszczepialność jest umożliwienie zakupu szczepionek przez prywatne gabinety.
Kolejnym pomysłem w zakresie zwiększenia dostępności szczepień jest umożliwienie realizacji szczepień w aptekach, zarówno przez pielęgniarki, jak i farmaceutów.Dowodem na skuteczność tej inicjatywy są doświadczenia 12 państw europejskich, w których takie rozwiązanie już funkcjonuje.
Szczepienia w aptekach pozwalają odciążyć system opieki zdrowotnej, ułatwiają dostęp do szczepień i przyczyniają się do podniesienia poziomu wyszczepialności przeciw grypie, który w naszym kraju jest zastraszająco niski. Zdecydowanie więc powinniśmy korzystać ze standardów europejskich w tym zakresie, tym bardziej, że ten trend został już potwierdzony w Dokumencie Polityki Lekowej na lata 2018-2022, zapowiadając wprowadzenie tego rozwiązania w Polsce– podkreśla prof. dr hab. med. Adam Antczak, przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy.
Poprawa dostępu do szczepień ochronnych przyświeca nie tylko twórcom i partnerom Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy, ale stanowi także jeden z dziesięciu priorytetów polityki lekowej naszego państwa na lata 2018-2022.
Manifest Ekspertów Unii
Tegoroczne Flu Forum było także okazją do podpisania Manifestu Ekspertów Unii Europejskiej na rzecz upowszechniania szczepień przeciw grypie. Głównym celem deklaracji sąwzmożone działania na rzecz zwiększenia poziomu wyszczepialności przeciw grypie w Europie, prowadzące do zmniejszenia obciążenia związanego z chorobą, a tym samym do poprawy stanu zdrowia i jakości życia obywateli. OPZG dołączyło się do tej ważnej i słusznej inicjatywy europejskiej wspieranej przez najważniejsze organizacje zdrowia publicznego w Europie. Manifest może podpisać każdy z nas na stronie: www.opzg.pl.
Lista Laureatów akcji „Samorządowy Lider Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy”:
Nowy Lider
Lider
· Gmina Cieszyn
· Gmina Gołdap
· Gmina Karczmiska
· Gmina Nałęczów
· Gmina Piaseczno
· Gmina Piaski
· Miasto Grajewo
· Miasto i Gmina Szamotuły
· Miasto Kalisz
· Miasto Katowice
· Miasto Koszalin
· Miasto Krosno
· Miasto Opole
· Miasto Toruń
· Miasto Włocławek
· Miasto Wodzisław Śląski
Lider w Innowacjach
Super Lider
· Gmina Biała Rawska
· Gmina Czaplinek
· Gmina Stare Babice
· Gmina Stepnica
· Gmina Wisznia Mała
· Gmina Zagnańsk
· Miasto Mysłowice
· Miasto Tarnów
· Miasto Wadowice
Ekspert w profilaktyce grypy
Honorowy Ekspert w profilaktyce grypy