Nadszedł czas grzybobrania, a wraz z nim niestety także i zatruć. W środę do koszalińskiego szpitala trafiła czwórka zatrutych grzybami wczasowiczów. WSSE w Szczecinie opublikowała materiał jak bezpiecznie zbierać grzyby. Pamiętaj! Gdy doszło już do zatrucie nie podawaj mleka!
Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie w związku z rozpoczęciem się sezonu grzybowego, informuje o podstawowych zasadach bezpiecznego zbierania, kupowania i spożywania grzybów.
Podstawowe zasady bezpiecznego grzybobrania:
- Zbieraj wyłącznie tylko dobrze znane Ci gatunki grzybów;
- Na pierwsze grzybobranie lepiej wybrać się z doświadczonym grzybiarzem oraz korzystać z pomocy atlasów grzybowych, porównując znalezione grzyby z rysunkami lub zdjęciami i opisem;
- Niedoświadczeni amatorzy grzybów powinni zbierać tylko gatunki grzybów o spodzie kapelusza w postaci rurek, czyli tzw. Gąbki;
- Grzyby zbieramy do przewiewnych koszy lub łubianek;
- Nie zbierać grzybów do worków plastikowych czy reklamówek, ponieważ grzyby łatwo się w nich łamią, kruszą i zaparzają, a wtedy nawet w jadalnych grzybach mogą się wytworzyć substancje szkodliwe dla zdrowia;
- Nie zbierać grzybów zbyt starych, zaczerwionych, tj. zarobaczonych, nadjedzonych przez ślimaki, nasączonych wodą czy zapleśniałych, ponieważ mogą być niebezpieczne dla zdrowia a pozostawione w lesie rozsieją zarodniki;
- Nie zbieraj grzybów małych, ukrytych w ściółce, u których nie można dostrzec charakterystycznych cech;
- Zachowaj szczególną ostrożność przy zbieraniu grzybów, mających na spodniej stronie kapelusza blaszki- szczególnie niebezpieczne są grzyby, które mają białe blaszki, bulwiastą podstawę trzonu oraz w górnej części zwisający przyrośnięty do trzonka kołnierz (należą do nich wszystkie muchomory);
- Wyjmuj ze ściółki całe owocniki, gdyż podstawa trzonu stanowi ważną cechę rozpoznawczą;
- Grzyby wykręcamy z podłoża tak, żeby nie uszkodzić grzybni i po sprawdzeniu oczyszczamy a następnie przycinamy trzony ( układamy w koszyku trzonami w dół ),
- Ustal gatunek grzyba, a w przypadku wątpliwości odrzuć zebrane okazy;
- Nie jedz zbyt dużych ilości grzybów, gdyż są one ciężko strawne;
- Nie podawaj grzybów dzieciom, osobom starszym i chorym.
Do najczęściej mylonych grzybów należą:
- Muchomor sromotnikowy lub plamiasty - czubajka kania, gąska żółta lub gołąbek zielonawy;
- Gołąbek wymiotny- gołąbek cukrówka;
- Krowiak podwinięty (olszówka)- mleczaj rudy;
- Maślanka wiązkowa- opieńka miodowa;
- Mleczaj wełnianka - mleczaj rydz;
- Muchomor wiosenny i jadowity – pieczarka;
- Goryczak żółciowy- borowik szlachetny, podgrzybek brunatny;
- Piestrzenica kasztanowa- smardz;
- Lisówka pomarańczowa- pieprznik jadalny (kurka).
Zagadnienia związane ze sprzedażą grzybów i przetworów regulujeRozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 maja 2011 w sprawie grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych, środków spożywczych zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz. U. z 2011 r. Nr 115, poz. 672). W myśl rozporządzenia do obrotu handlowego dopuszczone są tylko 44 gatunki grzybów. Zarówno grzyby świeże jak i suszone wprowadzone do obrotu handlowego muszą posiadać atest wystawiony przez wykfalifikowanego grzyboznawcę lub klasyfikatora - w przypadku grzybów świeżych. Grzyby takie nie mogą wykazywać negatywnych cech organoleptycznych np. zapleśnienia, zaczerwienie, gorzkiego smaku, zaparzenia oraz oślizłości- jeżeli nie są one cechami danego gatunku. W okresie sezonu grzybowego w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Szczecinie oraz we wszystkich Powiatowych Stacjach Sanitarno- Epidemiologicznych dostępne są wykazy osób klasyfikatorów grzybów i grzyboznawców z terenu województwa zachodniopomorskiego. Każdemu zainteresowanemu udziela się fachowej, wyczerpującej informacji na tematy związane ze zbieraniem grzybów i wprowadzaniem ich do obrotu handlowego, oraz o możliwości uzyskania atestów na grzyby świeże i suszone, można uzyskać również porady i konsultacje grzyboznawcy lub klasyfikatora dotyczące zebranych grzybów.
Pamiętajmy, że wszystkie zatrucia wywołane grzybami objawiają się:
- nudnościami,
- wymiotami,
- bólem brzucha,
- biegunką,
- podwyższoną temperaturą,
- skurczem mięśni.
Postępowanie przy podejrzeniu zatrucia grzybami:
- Przy pierwszych objawach zatrucia jak: wymioty, biegunka które wystąpiły od zjedzenia grzybów po 3,6, a nawet 24 h (te ostatnie zatrucia są najgroźniejsze) należy zgłosić się do lekarza lub do szpitala!
- Nie leczyć się domowymi sposobami!
- Natychmiast sprowokować wymioty, poprzez wypicie ciepłej wody z solą (dorośli 200-300 ml, dzieci 100 ml wody lekko osolonej) i podrażnienie tylnej ściany gardła;
- Zabezpieczyć ten materiał (wymiociny, popłuczyny) oraz resztki niespożytej potrawy i obierzyny do badania mikologicznego. Pozwoli to na precyzyjną diagnozę;
- Wszystkie osoby, które jadły to samo danie, powinny poddać się kontroli lekarskiej, nawet jeśli (jeszcze) nie odczuwają żadnych dolegliwości;
- Nie należy choremu podawać alkoholu oraz mleka (tłuszcze ułatwiają wchłanianie niektórych substancji toksycznych do krwi).