Zgodnie z Konstytucją RP, każdemu obywatelowi zapewniony jest dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej – jak to wygląda w obecnej sytuacji epidemicznej?
Gro pacjentów bardzo często nie ma świadomości praw jakie im przysługują, z kolei inni napotykają problemy w ich egzekwowaniu. Niemniej, obszarami prawa, na których powinni skupiać się i o których powinni pamiętać pacjenci to prawo do świadczeń zdrowotnych. Zgodnie z nim pacjent ma prawo do świadczeń odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej, a w przypadku ograniczonych możliwości udzielenia odpowiednich świadczeń zdrowotnych, do przejrzystej, obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych, procedury ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń. Ponadto, pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia, a przy tym również prawo do poszanowania intymności i godności, w szczególności w czasie udzielania mu świadczeń zdrowotnych. Pamiętajmy, że pandemia wpłynęła na ograniczenie praw pacjentów zgodnie z ustawą z dnia z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, natomiast musimy wiedzieć, że prawa te nie zostały pacjentom odebrane. Przykładowo, ograniczone zostały odwiedziny w szpitalach. Natomiast, nadal możliwy jest kontakt telefoniczny pacjenta z rodziną – wyjaśnia Monika Bartwicka, prawniczka oraz dodaje: wierzę, że jeśli będziemy świadomi swoich praw to relacje na linii pacjent – szpital czy placówka medyczna polepszą się.
Historycznie rzecz ujmując, system ochrony zdrowia w Polsce nigdy nie stawiał potrzeb pacjenta w centrum, a jego prawa bywały nagminnie łamane. Dzięki działaniom Rzecznika Praw Pacjenta i licznych organizacji pacjenckich ta sytuacja zaczęła się poprawiać.
Niestety, w czasie pandemii system stał się praktycznie całkowicie skupiony na koronawirusie i zapomniał, że istnieją inne choroby. Niemniej tym, co powinno nas cieszyć jest zmiana w świadomości pacjentów. Za ogromny plus uważam sam fakt, że pacjenci głośno mówią o swoich prawach i domagają się ich przestrzegania. Musimy jednak pamiętać, że świadomość praw pacjenta jest sprawą pokoleniową, natomiast przestrzeganie praw pacjenta w praktyce często sprowadza się do braku odpowiedniej komunikacji – wyjaśnia Aneta Grzegorzewska, Dyrektor Pionu Korporacyjnego i Relacji Zewnętrznych Gedeon Richter Polska oraz dodaje: umiejętności komunikacyjne, łatwość nawiązania kontaktu z pacjentem czy udzielania mu informacji nie jest związana z wiekiem, tylko zależy od cech i umiejętności indywidualnych. Dlatego, przygotowaliśmy drugie z cyklu Akademii Praw Kobiecych webinarium tym razem nt. praw pacjenta w szpitalu. Uważam, że to dobra okazja do uporządkowania wiedzy Polek w tym zakresie. Wierzę, że takie działanie może pozytywnie wpłynąć na komfort zarówno pacjenta jak i lekarza w szpitalu.