– Przy przedsięwzięciach tego typu, które są tak bardzo potrzebne mieszkańcom i środowisku naturalnemu, musi być mniej argumentów natury politycznej – jakimi Wody Polskie posługiwały się w czasie licznych konferencji, m.in. na temat wrót sztormowych na Jeziorze Jamno. Teraz – mam nadzieję – wchodzimy na poziom normalnej współpracy, którą z pewnością docenią mieszkańcy województwa – mówi Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz.
Przyznane dofinansowanie z RPO w wysokości ponad 13,2 mln zł pozwoli Państwowemu Gospodarstwu Wodnemu Wody Polskie na rozwój zachodniopomorskiej „małej retencji”. To bardzo ważne inwestycje, o których potrzebie realizacji wielokrotnie mówili marszałek Olgierd Geblewicz i wicemarszałek Jarosław Rzepa. Odpowiednio utrzymane urządzenia gospodarki wodnej są niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańcom. Zmniejszają dotkliwe skutki powodzi i suszy, ale wpływają też na odpowiednie warunki gruntowe.
Inwestycje będą realizowane w ramach działania 3.1 Ochrona zasobów wodnych. Dokumentację do aplikowania o środki Regionalnego Programu Operacyjnego przygotował jeszcze Zachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych. Jednak wraz z wejściem w życie Prawa Wodnego, ZZMiUW został wygaszony, a w miejsce jednostki utworzono „Wody Polskie”. Nowy podmiot dwukrotnie prosił o przesunięcie terminu składania wniosków. Finalnie, po sprawdzeniu i ocenie dwóch złożonych projektów, umowy umożliwiające dofinansowanie zaplanowanych inwestycji, podpisano w grudniu.
– W czasie kampanii wyborczej byliśmy bardzo mocno krytykowani za niewłaściwe tempo realizacji projektów unijnych. Była to krytyka pozbawiona podstaw na użytek doraźnej walki politycznej, a faktyczne przypadki opóźnień w realizacji projektów były niezależne od samorządu województwa. Takim przykładem był projekt na tzw. małą retencję, za którą od 1 stycznia odpowiedzialne są Wody Polskie, które pomimo przejęcia pełnej dokumentacji od zlikwidowanego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych, opóźniały złożenie wniosku. Cieszę się, że w końcu udało się podpisać umowę i szczerze trzymam kciuki za bezproblemową realizację wszystkich zadań ujętych w projekcie – mówi Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz. – Przy przedsięwzięciach tego typu, które są tak bardzo potrzebne mieszkańcom i środowisku naturalnemu, musi być mniej argumentów natury politycznej – jakimi Wody Polskie posługiwały się w czasie licznych konferencji, m.in. na temat wrót sztormowych na Jeziorze Jamno. Teraz – mam nadzieję – wchodzimy na poziom normalnej współpracy, którą z pewnością docenią mieszkańcy województwa – podkreśla marszałek.
Przyznane dotacje umożliwią realizację dwóch projektów, zakładających zwiększenie retencji jeziorowej i korytowej w województwie zachodniopomorskim. „Wody Polskie” oszacowały wartość całkowitą inwestycji na ponad 15,6 mln zł. Poziom przyznanego dofinansowania wynosi 85 procent kosztów realizacji inwestycji.
– Magazynowanie wody na przykład poprzez spowalnianie biegu rzek lub budowę urządzeń retencyjnych w czasie, gdy tej wody jest więcej – czyli jesienią, zimą i wiosną – staje się koniecznością. Ostatnie lato z dotkliwą suszą pokazało to bardzo wyraźnie. Dlatego inwestycje w tzw. małą retencję, to nasza odpowiedź na zmiany klimatyczne. To działania niezbędne, bo nieracjonalne gospodarowanie wodami będzie głównym powodem, który ograniczy w przyszłości wzrost produktywności naszych pól. Jesteśmy jednym z pierwszych województw, które poważnie podchodzą do tego tematu, przeznaczając na retencję poważne pieniądze – wyjaśnia Wicemarszałek Województwa Zachodniopomorskiego Jarosław Rzepa.
„Wody Polskie” zakładają zakończenie realizacji inwestycji w grudniu 2020 r.
Pierwszy projekt zakłada prowadzone prac na dwóch ciekach i ośmiu jeziorach.
Cieki i jeziora objęte projektem:
-
rzeka Stuchowska Struga, wykonanie sekwencji bystrze ploso. Zwiększenie piętrzenia o 0,5 m oraz redukcja 1,5 m różnicy poziomów poprzez wykonanie sekwencji gabionowych stopni;
-
rzeka Płonia, usunięcie żelbetowych elementów z koryta rzeki oraz utworzenie w ich miejsce bystrza kamiennego z zachowaniem parametrów umożliwiających migracje ryb, a także bezkolizyjny przepływ kajaków;
-
Jamneński Nurt, wykonanie przepławki dla ryb w formie bystrza na Jamieńskim Nurcie, która umożliwi migrację ryb dwuśrodowiskowych pomiędzy jeziorem Jamno a morzem Bałtyckim;
-
jezioro Morzycko, podniesienie poziomu lustra wody w jeziorze o 10 cm, poprzez nadbudowę istniejącego bystrza na wypływie rzeki Słubia w postaci progu stałego;
-
jezioro Kościuszki, podniesienie poziomu wody w jeziorze o około 25-30 cm poprzez wykonanie w korycie wypływającego z jeziora kanału Kościuszki stałego progu piętrzącego;
-
jezioro Kościelne, stabilizacja poziomu wody na poziomie piętrzenia 20 cm przewiduje się poprzez wykonanie stałego, drewnianego progu piętrzącego w postaci ścianki szczelnej na wypływie do kanału Będzińskiego;
-
jezioro Korytowo, piętrzenie i utrzymywanie stabilnego poziomu wody w jeziorze;
-
jezioro Raduń (Choszczno), wykonanie progu piętrzącego na wypływie Strugi Młyńskiej przy przepuście drogowym oraz bystrza kamiennego;
-
jezioro Gągnowo, podniesienie istniejącego progu stałego o ok. 25-30 cm na wypływie z jeziora rzeki Stara Rega.
-
jezioro Trzygłowskie Drugie, podniesienie poziomu wody w jeziorze poprzez przegrodzenie rowu melioracyjnego wypływającego z jeziora wraz z umocnieniem skarp rowu narzutem kamiennym i geowłókniną.
Drugi projekt będzie realizowany na Łabędzim Bagnie (gmina Kamień Pomorski, gmina Świerzno oraz obręb: Benice, Chomino, Margowo) oraz rzekach Ina i Radew.
Zaplanowano m.in. utworzenie zbiornika o stałym poziomie wody, podniesienie rurociągu i wykonanie zastawki piętrzącej wodę na Łabędzim Bagnie.
Na rzece Ina planuje się wykonanie trzech bystrzy. Dodatkowo uzupełnienie ubezpieczenie miejsca istniejącej wyrwy oraz uzupełnienie istniejącego bystrza. Na rzece Radew natomiast planuje się utworzenie zbiornika retencyjnego chroniącego miasto Karlino.
To nie jedyne zadania Samorządu Województwa na rzecz gospodarki wodnej. W ramach działań inwestycyjnych w latach 2007-2015 ZZMiUW zwiększył retencję wód o 52 mln m3. W tym czasie przeprowadzono 26 inwestycji, których wartość to ponad 25 mln zł. Natomiast Wydział Rolnictwa i Rybactwa Urzędu Marszałkowskiego przyznaje dotacj