Zachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie do likwidacji

W konsekwencji zmiany prawa zachodniopomorscy radni musieli przyjąć uchwałę o likwidacji Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie. Jednostki, która przez blisko 30 lat znacząco przyczyniła się do poprawy bezpieczeństwa przeciwpowodziowego mieszkańców Pomorza Zachodniego, a także poprawiła efektywność gospodarki wodnej w regionie. Uchwałę o wygaszeniu ZZMiUW przyjęto w Goleniowie podczas XXVII sesji Sejmiku Województwa.

Zarząd Województwa ma poważne wątpliwości, czy narzucony przez Rząd tryb przejmowania kompetencji przez nową instytucję Wody Polskie zapewni bezpieczeństwo przeciwpowodziowe mieszkańcom regionu. Wiadomo, że nie wszyscy pracownicy znajdą zatrudnienie w nowym przedsiębiorstwie. Ponadto w opinii Samorządu Województwa  tworzona obecnie instytucja nie będzie gotowa, m.in. pod względem kadrowym, do sprawnego przejęcia i realizowania inwestycji rozpoczętych przez Zachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych. Do najważniejszych należy zadanie pod nazwą „Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej Dorzecza Odry i Wisły” finansowany ze środków Banku Światowego, który ma nie tylko poprawić bezpieczeństwo przeciwpowodziowe, ale także doprowadzić do przywrócenia żeglowności w III Klasie na rzece Odrze.

- Od stycznia zaczną działać Wody Polskie, przedsiębiorstwo państwowe, które ma scentralizować zarządzanie wodami na terytorium RP. Ubolewamy nad trybem przejęcia kompetencji od regionów. Zmiana powinna zakładać przejęcie całej instytucji ZMiUW, tymczasem przejmowane są tylko jej kompetencje. Nie wiemy, ile osób znajdzie zatrudnienie w nowej instytucji. Poprosiłem nasze jednostki, które poszukują pracowników, by w miarę możliwości przejmowały tych, którzy tracą pracę na skutej zmian ustawowych  - wyjaśniał marszałek województwa zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz. – Niezależnie od potężnej nagonki na Zarząd Melioracji, rozmowy o jego likwidacji z naszej strony prowadzone są w atmosferze troski, by cały proces centralizacji kompetencji w tym zakresie nie wpłynął na bezpieczeństwo ludzi i mienia.

Od początku procedowania nowego Prawa wodnego, nie brakowało uwag i apeli o wysłuchanie regionów. Samorządy próbowały zainicjować szeroką dyskusję na temat nowelizowanych przepisów, ale ich głos nie docierał do Rządu. Już w sierpniu ubiegłego roku Konwent Marszałków Województw RP w przyjętym stanowisku w sprawie projektu ustawy Prawo wodne wyraził negatywną opinię wobec proponowanych przez administrację rządową zmian i zwrócił się do Prezesa Rady Ministrów oraz Ministra Środowiska o ponowną analizę założeń projektu ustawy. Marszałkowie województw wskazywali wówczas, że nowelizacja skutkować będzie wprowadzeniem szeregu opłat, którymi zostaną obciążeni obywatele. W kolejnym stanowisku przyjętym pod koniec września 2016 roku szefowie regionów wskazali na konieczność starannego przygotowania procesu przekazywania zadań dotychczas realizowanych przez samorządy województw, do scentralizowanej jednostki Państwowe Gospodarstwo Wody Polskie. Marszałkowie domagali się co najmniej rocznego okresu przesunięcia wejścia w życie nowej ustawy Prawo wodne, czyli do 1 stycznia 2018 r. 

Niestety, głos samorządów został przez Rząd zignorowany. Zgodnie z zapisami Ustawy Prawo Wodne z 20 lipca 2017 r. z dniem 1 stycznia 2018 r. zadania statutowe i kompetencje ZZMiUW w Szczecinie będą realizowane przez Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”.

- Nie wiemy, czy od nowego roku nasz region będzie odpowiednio zabezpieczony przed powodziami. W naszej ocenie nowe przedsiębiorstwo Wody Polskie nie podoła temu wyzwaniu ani pod względem organizacyjnym, ani kadrowym. Chcę wyraźnie powiedzieć, że odpowiedzialność za to spadnie na Rząd – alarmuje Olgierd Geblewicz.

Realizację zadań z zakresu gospodarowania rolniczymi zasobami wodnymi na obiektach melioracji wodnych powierzono Marszałkom Województw w 1998 r. Do roku 2010 r. środki z tytułu zadania zleconego zabezpieczały zidentyfikowane potrzeby tylko w około 20%, w tym też roku, uległ zmianie sposób przyznawania środków na wykonywanie zadań przez Ministra Rolnictwa. Od tego momentu,  Marszałek poprzez podległą mu jednostkę – Zachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie był wstanie realizować co najmniej 50-60% rozpoznanych potrzeb w zakresie gospodarki wodnej (rocznie na ten cel uzyskiwano około 50-60 mln zł.). W tym czasie w Zachodniopomorskiem zmodernizowano ponad 295 km wałów przeciwpowodziowych, chroniących obszar około 46 619 ha, a parametry techniczne przywrócono ponad 183 km rzek i kanałów. Melioracje szczegółowe wykonano na obszarze ponad 1055 ha, a wybudowany suchy zbiornik retencyjny zwiększył retencję wodną w regionie o około 6,05 mln m3. ZZMiUW opracowało dokumentacje techniczne i skompletowało pozwolenia oraz decyzje administracyjne umożliwiające rozpoczęcie realizacji blisko 30 inwestycji. Do najważniejszych zadań zrealizowanych przez ZZMiUW należą:

- poprawa warunków przepływu wody w obrębie m. Darłowo wraz z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym (około 20 mln zł. ),

- budowa wrót sztormowych na Kanale Jamneńskim (ok. 24 mln zł),

- zabezpieczenie przeciwpowodziowe zlewni rzeki Iny, ze szczególnym uwzględnieniem Miasta Stargard Szczeciński (ok. 35 mln zł.),

- budowla regulująca przepływ wód rzeki Regi na odcinku Kłodkowo - Gąbin (ok. 30 mln zł.),

- zabezpieczenie przeciwpowodziowe Szczecina, Polic i terenów przyległych do jeziora Dąbie i Zalewu szczecińskiego (ok. 18 mln zł)

W tym roku jednostka rozpoczęła także realizację zadania finansowanego ze środków Banku Światowego pn. podniesienie poziomu bezpieczeństwa powodziowego terenów położonych przy rzece Odrze (wartość około 143 mln zł). Warto przypomnieć, że zachodniopomorskie Melioracje odpowiadały także za zadania związane z budową tras rowerowych na wałach przeciwpowodziowych.