Informacja dotycząca polityki plików cookies: Informujemy, iż w naszych serwisach internetowych korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Dalsze korzystanie z naszych serwisów, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje politykę stosowania plików cookies, opisaną w Polityce prywatności. Zamknij.
Koszalin, Poland

127 lat historii na torach – Koszalińska Kolej Wąskotorowa

2025-11-01 06:47:00 eWok, film: Art
Dziś rozmawiamy o niezwykłej bohaterce Koszalina – Kolei Wąskotorowej, która od 127 lat łączy historię, technikę i emocje. To nie tylko zabytek inżynierii kolejowej, ale przede wszystkim żywy symbol lokalnej tożsamości i wspólnota ludzi z pasją, którzy każdego dnia wkładają serce w jej utrzymanie. O tym, jak się ją ratuje, jak się nią kieruje i jaką przyszłość ma koszalińska „wąskotorówka”, opowiada Paweł Gajdzica, prezes Towarzystwa Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej – organizacji, która od lat dba o to, by te wąskie tory wciąż prowadziły przez serca mieszkańców i turystów.

Czym jest Koszalińska Kolej Wąskotorowa?

Zabytkiem? Atrakcją turystyczną? A może czymś więcej?

– Koszalińska Kolej Wąskotorowa to coś więcej niż tylko tory, wagony i parowozy. To żywa historia, którą można dotknąć, usłyszeć i poczuć. To wspólnota ludzi – wolontariuszy, kolejarzy, pasjonatów i mieszkańców – którzy wierzą, że tradycja może być częścią nowoczesności – mówi Paweł Gajdzica.

Dziś „wąskotorówka” jest nie tylko unikalnym zabytkiem techniki, ale też atrakcją turystyczną, przyciągającą co roku tysiące odwiedzających z całej Polski. To właśnie tu można zobaczyć, jak wyglądała dawna kolej, przejechać się oryginalnymi wagonami i poczuć klimat podróży sprzed wieku.

Skąd się wzięła kolej w Koszalinie?

Historia Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej sięga końca XIX wieku, kiedy na Pomorzu rozwijała się sieć lokalnych połączeń kolejowych.

– Najważniejszym powodem budowy kolei na naszym terenie była potrzeba połączenia małych miejscowości z Koszalinem – ówczesnym centrum handlowym i administracyjnym regionu. Kolej była jak arteria – pozwalała ludziom, towarom i ideom krążyć między wsiami a miastem. Dziś brzmi to romantycznie, ale w tamtych czasach to była po prostu ekonomiczna konieczność i szansa na rozwój – wyjaśnia Gajdzica.

Na przestrzeni lat zmieniała się rola kolei – od środka transportu codziennego, przez zapomniany relikt przeszłości, aż po odrestaurowany symbol pasji i wytrwałości.

Kolej, która łączy – dawniej i dziś

Choć czasy się zmieniły, jedno pozostało aktualne – potrzeba łączenia ludzi i miejsc.

– Wąskotorówka wciąż spełnia tę samą funkcję, co przed ponad stuleciem – łączy ludzi. Dziś nie dowozi już towarów ani pracowników, ale łączy pokolenia, budzi wspomnienia, inspiruje młodych i przypomina, że lokalna historia to nie muzeum, tylko coś, w czym wciąż uczestniczymy – dodaje prezes Towarzystwa.

Dzięki zaangażowaniu społeczników i wsparciu mieszkańców Koszalińska Kolej Wąskotorowa przetrwała próbę czasu. Dziś działa jako atrakcja turystyczna, miejsce edukacji technicznej i spotkań rodzinnych.

Przyszłość na torach

W planach Towarzystwa są kolejne projekty renowacyjne, działania edukacyjne i rozwój oferty turystycznej. Celem jest nie tylko zachowanie dziedzictwa technicznego, ale też tworzenie przestrzeni, w której historia spotyka się z nowoczesnością.

– Marzy nam się, by kolej była miejscem, gdzie tradycja łączy się z przyszłością – by dzieci mogły zobaczyć, jak wyglądała dawna lokomotywa, a jednocześnie nauczyć się, jak działa współczesna technika. To nasza misja i pasja. – podkreśla Paweł Gajdzica.

Kolej z duszą

Koszalińska Kolej Wąskotorowa to nie tylko zabytek – to żywa opowieść o ludziach, którzy wierzą w wartość wspólnego działania.

To dowód, że nawet w epoce nowoczesnych pociągów i cyfrowych map, wąskie tory wciąż potrafią prowadzić daleko – w głąb historii i ludzkich emocji.

Koszalińska Kolej Wąskotorowa

127 lat historii, pasji i wspólnoty

Towarzystwo Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej – zachowuje przeszłość, by mogła inspirować przyszłość.

Czytaj też

Dziś Dzień Otwarty na Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej. Parowóz, parada taboru i jubileusz 20-lecia Towarzystwa

Film Art, film: TKKW - 23 Listopada 2025 godz. 5:01
Dziś Koszalińska Kolej Wąskotorowa zamieni się w żywy park historii, techniki i pasji. Dym z parowozu Px48, gwizd zabytkowej lokomotywy, fotostopy, ognisko, a nawet tort jubileuszowy — tak kolejka uczci swoje wielkie święto. Dzień Otwarty połączony z obchodami 20-lecia Towarzystwa Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej zapowiada się jako jedno z najciekawszych wydarzeń jesieni w regionie. Uroczystości odbędą się na terenie dworca przy ul. Kolejowej 4, gdzie od rana na odwiedzających będą czekać członkowie TKKW, wolontariusze oraz zabytkowy tabor. Program pełen atrakcji Dzień Otwarty rozpocznie się o godz. 10:00 uroczystym otwarciem jubileuszu. W planie znalazły się zarówno atrakcje dla miłośników historii kolei, jak i propozycje dla rodzin z dziećmi. PROGRAM WYDARZENIA – NIEDZIELA, 23.11.2025 Miejsce: Dworzec Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej, ul. Kolejowa 4 10:00 – uroczyste otwarcie jubileuszu 10:30–11:00 – zwiedzanie Izby Muzealnej z przewodnikiem 11:00–12:00 – wielka parada taboru (drezyny, motowóz, Lxd2, Lyd2, Px48, Tx7-3502) + fotostopy 12:00 – odjazd jubileuszowego pociągu do Rosnowa (parowóz Px48-3901) 13:00–15:00 – postój w Rosnowie: ognisko, tort jubileuszowy i bezpłatny poczęstunek 16:00 – powrót do Koszalina i zakończenie wydarzenia Przejazd odbywa się według standardowej taryfy biletowej i obowiązujących ulg. 20 lat pracy, która ocaliła kolejkę Towarzystwo Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej powstało 7 listopada 2005 roku. Wówczas wąskotorówka była w fatalnym stanie: infrastruktura niszczała, a tabor wymagał pilnych remontów. Garstka pasjonatów uznała jednak, że to dziedzictwo warte ratowania. Pierwsze lata działalności to przede wszystkim prace społeczne — oczyszczanie trasy, zabezpieczanie lokomotywowni, naprawy wagonów. Przełom nastąpił w 2008 roku, gdy przywrócono media w zapleczu kolejki i uruchomiono system ochrony. We wrześniu tego samego roku „wąskotorówka” znów ruszyła w trasę. Po pięciu latach przerwy powróciła do Manowa, przywracając mieszkańcom dawną kolejową tradycję. Dziś Koszalińska Kolej Wąskotorowa to nie tylko atrakcja turystyczna, lecz także przykład społecznego zaangażowania, który inspiruje kolejne pokolenia. 127 lat historii na torach Początki kolejki sięgają końca XIX wieku, kiedy na Pomorzu powstawały lokalne linie łączące wsie i miasta. Wąskotorówka przewoziła mieszkańców, towary, a w czasach burzliwych pełniła rolę transportu wojskowego. Dziś Koszalińska Kolej Wąskotorowa jest jednym z najcenniejszych zabytków techniki w regionie. W jej parku taborowym znajdują się wyjątkowe perełki, w tym ponad 70-letni parowóz Px48 — jedyny sprawny w Polsce parowóz na tor o szerokości 1000 mm. – Koszalińska Kolej Wąskotorowa to coś więcej niż tory, wagony i parowozy. To żywa historia, którą można dotknąć, usłyszeć i poczuć. To wspólnota ludzi, którzy wierzą, że tradycja może być częścią nowoczesności – podkreśla Paweł Gajdzica, prezes TKKW. Kolej, która łączy pokolenia TKKW tworzą wolontariusze, kolejarze, miłośnicy techniki i mieszkańcy regionu. Łączy ich pasja i chęć zachowania dziedzictwa kolejowego dla przyszłych pokoleń. – Wąskotorówka spełnia dziś tę samą funkcję, co przed ponad stuleciem — łączy ludzi. Nie przewozi towarów, ale budzi wspomnienia i integruje pokolenia – dodaje Gajdzica. W stronę przyszłości Towarzystwo zapowiada dalsze prace renowacyjne, rozwój oferty turystycznej i projekty edukacyjne. Celem jest połączenie tradycji z nowoczesnością oraz utrzymanie wąskotorówki jako atrakcji regionalnej i żywego pomnika historii.  

20 lat pasji i determinacji. Jubileusz Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej

Film Art, fot i film Art - 22 Listopada 2025 godz. 11:55
Dwadzieścia lat temu, w listopadzie 2005 roku, niewielka grupa młodych mieszkańców Koszalina postanowiła zrobić coś, co wielu uznałoby za nierealne. Gdy Koszalińska Kolej Wąskotorowa – zamknięta przez Polskie Koleje Państwowe w 2001 roku – popadała w ruinę, oni postanowili dać jej drugie życie. To, od czego zaczynali, było prostą ideą: ocalić to, co dla lokalnej historii i społecznej pamięci najcenniejsze. Dziś, po dwóch dekadach, dzięki ich determinacji, wiedzy i społecznej energii, Koszalińska Kolej Wąskotorowa znów wozi pasażerów, zachwyca turystów i jest jedną z najważniejszych atrakcji regionu. W 2025 roku Towarzystwo Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej (TKKW) obchodzi swoje okrągłe 20-lecie – jubileusz działalności, który sam w sobie jest dowodem, że pasja potrafi wygrać z czasem, biurokracją i upadkiem infrastruktury. Świętujemy – i zapraszamy wszystkich! Z okazji jubileuszu TKKW przygotowało wyjątkowe wydarzenia, na które zaproszeni są mieszkańcy, miłośnicy kolei, turyści oraz wszyscy, którym los koszalińskiej wąskotorówki jest bliski. Kulminacją obchodów będzie niedziela, 23 listopada 2025 roku, kiedy to odbędzie się wielki Dzień Otwarty na terenie stacji kolejki przy ul. Kolejowej 4. Centralnym punktem dnia będzie przejazd zabytkowym pociągiem jubileuszowym do Rosnowa prowadzonym przez legendarny parowóz Px48, z ogrzewanymi wagonami, tak jak przed laty. Serdecznie zapraszamy – bo takie wydarzenia zdarzają się tylko raz na 20 lat. Remonty, rozwój, przyszłość Jubileusz to nie tylko świętowanie, ale również czas na podsumowanie działań. W październiku 2025 roku TKKW zakończyło kolejny etap prac torowych w okolicach Bonina. Remont objął 500 metrów toru, a w połączeniu z odcinkiem wyremontowanym w 2024 roku daje to już łącznie 1100 metrów odnowionej infrastruktury. To ważny krok w kierunku pełnej rewitalizacji trasy i zwiększenia bezpieczeństwa przejazdów. Program jubileuszu 22 listopada 2025 – SOBOTA Impreza dla zaproszonych gości oraz mediów Lokomotywownia WMD Koszalin, ul. Lechicka 54 g 11:00 – Otwarcie Przemówienie Prezesa TKKW, Pawła Gajdzicy – podsumowanie 2005–2025 Premiera filmu jubileuszowego Wystąpienia zaproszonych gości Poczęstunek i zwiedzanie Izby Historycznej (dworzec Koszalin Wąskotorowy, ul. Kolejowa 4) Przejazd pociągiem jubileuszowym na trasie Koszalin – Rosnowo – Koszalin (parowóz Px48-3901) 23 listopada 2025 – NIEDZIELA Dzień Otwarty na Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej Dworzec Koszalin Wąskotorowy, ul. Kolejowa 4 10:00 – Otwarcie jubileuszu 10:30–11:00 – Zwiedzanie Izby Muzealnej z przewodnikiem 11:00–12:00 – Parada taboru: drezyny, motowóz, Lxd2, Lyd2, Px48, Tx7-3502 + fotostopy 12:00 – Odjazd pociągu jubileuszowego do Rosnowa (Px48-3901) 13:00–15:00 – Postój w Rosnowie: tort jubileuszowy, ognisko, poczęstunek 16:00 – Powrót do Koszalina i zakończenie jubileuszu 20 lat minęło – a kolej dopiero nabiera rozpędu Koszalińska Kolej Wąskotorowa to dziś żywy pomnik historii, ale też dowód, że obywatelska inicjatywa może odmienić lokalną przestrzeń. TKKW udowodniło, że z zapałem, wiedzą i pracą społeczników można wskrzesić coś, co wydawało się stracone. Dwadzieścia lat temu uratowano kolej. Dziś – świętujemy jej drugie życie. Jutro – budujemy jej przyszłość. Zapraszamy do wspólnego świętowania, do podróży parowozem, do odkrywania historii i do wspierania kolejnych lat działalności Koszalińskiej Kolei Wąskotorowej. To jubileusz, który naprawdę warto przeżyć razem.