Informacja dotycząca polityki plików cookies: Informujemy, iż w naszych serwisach internetowych korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Dalsze korzystanie z naszych serwisów, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje politykę stosowania plików cookies, opisaną w Polityce prywatności. Zamknij.
Koszalin, Poland
wydarzenia

NIK: Wychodzenie z bezdomności – co nie działa?

Autor Ala za NIK 30 Lipca 2020 godz. 8:35
Jak pokazują badania, w Polsce od kilku lat systematycznie spada liczba osób bezdomnych. W ub. roku było ich ok. 30 tys., czyli niemal o 6 tys. mniej niż w 2015 r. Nie sposób jednak określić, w jakiej mierze jest to efekt działań państwa, a w jakiej wynika z innych przyczyn. Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, system, na który składają się działania podejmowane przez organy administracji rządowej, samorządowej oraz organizacje pozarządowe nie jest ani spójny, ani skuteczny - nie zapewnia osobom bezdomnym aktywizacji, dzięki której mogłyby osiągnąć życiową samodzielność.

Wprowadzone w 2016 r. zmiany w ustawie o pomocy społecznej, których celem było wzmacnianie takiej aktywności, nie przynoszą spodziewanych efektów. Instytucje zobowiązane do bezpośredniego udzielania pomocy osobom bezdomnym nadal skupiają się głównie na zaspokajaniu ich podstawowych potrzeb - zapewnieniu schronienia i posiłku czy dostarczeniu niezbędnych ubrań. W latach 2016-2018 tylko jedna spośród 34 skontrolowanych instytucji i organizacji -Caritas Archidiecezji Katowickiej - w pełni realizowała swoje zadania wynikające z przepisów, w tym te prowadzące do usamodzielniania się osób bezdomnych.

Co więcej, poza nielicznymi wyjątkami, kontrolowani nie analizowali skuteczności podejmowanych przez siebie działań, a to oznacza, że nie mieli pełnej wiedzy na temat tego, czy przynoszą one pożądane efekty i czy przeznaczone na ten cel pieniądze są właściwie wydawane. W trakcie kontroli, NIK stwierdziła zarówno obiektywne przeszkody utrudniające niesienie zgodnej z przepisami i skutecznej pomocy, jak i nieprzestrzeganie przepisów przez tych, którzy tej pomocy udzielają.

Z danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, podawanych co dwa lata wynika, że na działania pomocowe na rzecz osób bezdomnych wydano ze środków publicznych:

  • w 2016 r. - ponad 224,6 mln zł,
  • w 2018 r. - niemal 271 mln zł.

Większość tych sum- ponad 90% przekazały samorządy, m.in. na finansowanie działalności placówek świadczących pomoc osobom bezdomnym, a także na zasiłki i inne świadczenia.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w ramach dwóch programów przeznaczyło w badanym okresie ponad 23 mln zł na finansowanie działań mających ograniczyć zjawisko bezdomności i na udzielenie pomocy osobom bezdomnym:

  • ponad 12 mln zł na Program wspierający rozwiązywanie problemu bezdomności (w latach 2016-2017)
  • ponad 11 mln zł na program Pokonać bezdomność. Program pomocy osobom bezdomnym (do końca 2018 r. ).

Poprzez te programy, organizacje pozarządowe otrzymywały dofinansowanie, m.in. na: wsparcie integracji i aktywizacji społeczno-zawodowej osób bezdomnych w środowisku lokalnym, poprawę standardów ich pobytu i noclegu w schroniskach czy noclegowniach, oraz na wparcie działań prewencyjno-osłonowych.

Wojewodowie objęci kontrolą, na projekty dotyczące osób bezdomnych wydali w latach 2016-2018 niemal 4 mln 400 tys. zł.